مانی موتمنی - دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه مازندران
محمد عبدی سیدکلایی - استادیار گروه اقتصاد دانشگاه مازندران
سحر نصرنژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه مازندران

ارزش افزوده ناشی از فعالیت صنایع کارخانه ای دارای پیامدها و آثار جانبی مثبتی بر اقتصاد ملی است. بهبود بهره وری، افزایش سطح پیچیدگی اقتصاد و تقویت انباشت سرمایه از جمله این پیامدها است. از این رو در برخی مطالعات، نقش صنایع کارخانه ای به موتور رشد تعبیر شده است. از سوی دیگر، بهبود شرایط اقتصادی و درآمد سرانه معمولا موجب می شود که سهم مخارج خانوار از محصولات صنعتی و با فن آوری بالاتر بیشتر گردد. این مهم موجب افزایش تقاضای محصولات کارخانه ای و احتمالا موجب بیشتر شدن فعالیت صنایع کارخانه ای می شود. هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه متقابل بین ارزش افزوده ناشی از فعالیت صنایع کارخانه ای و رشد اقتصادی در بین کشورهای مختلف با استفاده از الگوی PVAR است. محدودیت وجود اطلاعات منسجم و متوالی، تعداد کشورهای نمونه پژوهش را به ۲۱ کشور کاهش داده است. دوره زمانی داده ها از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰ است. سهم صنایع کارخانه ای از کل تولید کشورهای منتخب، به طور متوسط ۱۵ درصد و میانگین رشد اقتصادی در مجموع این کشورها حدود ۲ درصد است. نتیجه مطالعه که پایداری آن نیز مورد تایید قرار گرفته است، وجود رابطه همزمان و متقابل بین دو متغیر اصلی تحقیق را رد نمی کند. در صورت بروز تکانه مثبت ۱۰ درصدی در ارزش افزوده صنایع کارخانه ای، میانگین رشد اقتصادی کشورهای منتخب این پژوهش پس از ۷ سال ۱ درصد افزایش خواهد یافت و در صورت بروز تکانه مثبت ۱۰ درصدی در رشد اقتصادی، فعالیت صنایع کارخانه ای پس از ۷ سال حدود ۵/۰ درصد افزایش خواهد یافت. به عبارتی اثر صنایع کارخانه ای بر رشد اقتصادی بیشتر از اثری است که رشد اقتصادی بر فعالیت کارخانه ها می گذارد.

رشد اقتصادی, صنایع کارخانه ای, خودرگرسیون برداری تابلویی