امیرحسین سعیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران، دانشگاه بیرجند
محسن خطیبی نیا - دانشیار، گروه مهندسی عمران، دانشگاه بیرجند
احسان محتشمی - استادیار، گروه مهندسی عمران، دانشگاه بیرجند

امروزه در طراحی لرزه ای سازهها، روشهایی که بر پایه ی جذب و اتلاف انرژی در سازه هستند بیش تر از روشهای مبتنی بر تامین سختی و مقاومت بالا مورد توجه قرار گرفته اند. از سیستم های جاذب انرژی می توان به میراگرهای اصطکاکی اشاره کرد. میراگر اصطکاکی پال با حلقه های هیسترزیس مستطیلی عملکرد بسیار خوبی در اتلاف انرژی ورودی به سازه دارد. تعیین نیروی لغزش این میراگرها به عنوان یک پارامتر مهم در طراحی آنها به شمار می رود. در این پژوهش ، طرح بهینه میراگر اصطکاکی پال و مهاربند قطری متصل به آن در سازه ۶ طبقه قاب خمشی فولادی مورد بررسی قرار گرفت . بدین منظور مشخصات بهینه میراگرها و مهاربندها برای استفاده در هر طبقه سازه توسط الگوریتم ازدحام ذرات تحت ۷ رکورد زلزله مقیاس شده به دست آمد. سپس رفتار سازه در حالت با و بدون میراگر از نظر میزان خسارت ایجاد شده در آن تحت ۷ رکورد زلزله ، مورد بررسی قرار گرفت . نتایج نشان داد که خسارات لرزه ای ایجاد شده در سازه با میراگرهای بهینه نسبت به حالت بدون میراگر کاهش چشمگیری داشته و همچنین توزیع خسارت در طبقات نیز یکنواخت تر شده است . در نهایت ، ارزیابی لرزه ای سازه در دو حالت کنترل شده و نشده با استفاده از منحنی های شکنندگی انجام گردید.

میراگر اصطکاکی ، شاخص خسارت، الگوریتم ازدحام ذرات، تحلیل دینامیکی افزاینده، منحنی شکنندگی