مجید پرچمی چلال - دانشیار گروه مدیریت پروژه و ساخت دانشگاه تهران
فاطمه آخوندی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت پروژه و ساخت دانشگاه تهران

صنعت ساخت و ساز سهم عمدهای در اقتصاد هر کشوری دارد. تاثیر این سهم تا حد زیادی به تحویل موفق و کارآمد پروژههای ساخت وساز بستگی دارد. یکی از موارد مهم تاثیرگذار در موفقیت پروژه، نوع روش تدارکاتی است که به کار گرفته می شود. روشهای مختلف تحویل پروژه بر اساس ویژگی ها و فاکتورهای منحصر به فرد مرتبط با هر پروژه دارای مزایا و معایب خاص خود هستند. بنابراین بر اساس نیازهای منحصر به فرد هر پروژه، یک سیستم تحویل پروژه خاص ممکن است بهتر از سایرین باشد. یکی از انواع پروژههای زیرساختی ، پروژههای آب و فاضلاب است که نقش مهمی در حفظ اقتصاد و کیفیت زندگی جمعیت ایفا می کند. در ایران اکثر پروژههای بخش آب تا سال ۱۳۸۴ با اعتبارات دولتی انجام شده است ، اما به دلیل محدودیت منابع ، بودجه و تجهیزات و تاکید دولت بر مشارکت بخش خصوصی ، پروژه های مشارکتی (BOT ، BOO، (Buyback آب از سال ۱۳۸۴ آغاز شده است . از طرفی نمونه های موفق به کارگیری سیستم تحویل پروژه DBO در ایالات متحده و توصیه ی راهنمای بانک توسعه آسیایی به بهرهگیری از فواید آن، لزوم بررسی و مقایسه آن را در کنار سیستم های پیشگفته می رساند. لذا هدف پژوهش پیش رو شناسایی مزایا و معایب هریک از این سیستم ها و معیارهای موثر در انتخاب سیستم های تحویل پروژهی DBO، BOT و BOO برای طراحی ، ساخت و بهرهبرداری پروژه های آب و فاضلاب است . در انتها با مروری جامع بر ادبیات نظری پیشین ، ۱۷ مورد از مهم ترین معیارهای تاثیرگذار بر انتخاب سیستم های DBO، BOT و BOO شناسایی و به صورت تفصیلی شرح داده شده اند.

سیستم تحویل پروژه، آب و فاضلاب، DBO، BOT، BOO