فریده شکرخدایی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی- واحد الکترونیکی ، تهران، ایران
پروانه سلاطین - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فیروزکوه، گروه اقتصاد، فیروزکوه

در زمینه چگونگی تاثیرگذاری فناوری های اطلاعات و ارتباطات( فاوا ) بر درآمدهای مالیاتی دو نظریه وجود دارد. طبق نظریه گروه اول با به کارگیری فاوا بسیاری از هزینه های تجارت، هزینه های تحقیق و توسعه مانند هزینه های واسطه ای، هزینه های توزیع و بازاریابی کاهش می یابد. انجام فعالیت هایی از قبیل پر کردن اظهار نامه های مالیاتی  و فرم های مالیاتی به صورت الکترونیکی به کاهش هزینه های جمع آوری، پردازش و وصول مالیات ها کمک نموده و در نتیجه سبب بهبود کارایی سیستم مالیاتی و افزایش درآمدهای مالیاتی می گردد. بر اساس نظریه گروه دوم با به کارگیری فاوا و ایجاد نوع جدیدی از تجارت به نام تجارت الکترونیکی در زمینه مالیات ستانی مشکلاتی رخ می دهد. بر اساس این نظریه به دلیل ویژگی های فاوا نظیر تمرکز زدایی، بی نامی، حذف برخی از پایه های مالیاتی، عدم حضور مقامات مالیاتی کشورها در شبکه، فرار مالیاتی با کمترین ریسک میسر گردیده و در نتیجه منجر به کاهش درآمدهای مالیاتی می شود. در این راستا هدف اصلی این مقاله بررسی میزان تاثیرگذاری فناوری اطلاعات و ارتباطات بر درآمدهای مالیاتی در گروه کشورهای منتخب درآمد متوسط با تاکید بر فرار مالیاتی می باشد.  نتایج برآورد مدل ها  با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته در دوره زمانی ۲۰۱۵ – ۲۰۰۲   نشان داد که در گروه کشورهای منتخب، نظریه گروه دوم صادق است. همچنین میزان تاثیرگذاری اثرات مستقیم ضریب نفوذ اینترنت، ضریب نفوذ تلفن همراه و خدمات امن اینترنت به عنوان شاخص های فاوا بر درآمدهای  مالیاتی  بیشتر از  میزان تاثیرگذاری اثرات غیر مستقیم این شاخص ها بر درآمدهای  مالیاتی  از طریق فرار مالیاتی در گروه کشورهای منتخب می باشد.

درآمد مالیاتی, فرار مالیاتی, فناوری اطلاعات و ارتباطات, داده های پانل