احسان مزدخواه - دانشجوی دکترای علوم‎سیاسی (گرایش مسائل ایران)، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
سمیه حمیدی - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

در چند سال اخیر، با گسترش انقلاب صنعتی چهارم و رشد روند­های فرافناورانه ­ای مانند هوش مصنوعی به عنوان یک بزنگاه حساس بین­ المللی، ژئوپلیتیک دچار تغییر و تحول شده است. اساسا آشنازدایی از بستر­های علمی سیاست خارجی و روابط بین­الملل در خوانش­ های کلاسیک و روایت­ سازی­ هایی از مسئله وارگی و مسئله بودگی سیال در این حوزه با تاکید بر روند­هایی چون هوش مصنوعی و کلان داده­ ها منجر به تغییر ژئوپلیتیک به فرا – ژئوپلیتیک شده که این تحولات و ترتیبات نوین بستری برای تغییر رقابت­ های بین ­المللی است. این مقاله با مفروض گرفتن رقابت ­های ژئوپلیتیکی دولت­ها در قالب هوش مصنوعی و با بهره­ گیری از روش تحلیلی – توصیفی به دنبال پاسخ به این سوال است که ژئوپلیتیک چگونه توسط هوش مصنوعی و کلان داده­ ها دچار تحول شده است؟ یافته­ های پژوهش نشان می ­دهد که هوش مصنوعی منجر به بازطراحی کارکرد ژئوپلیتیک در عصر کلان داده­ ها و رقابت­ های الگوریتمی گردیده است.

ژئوپلیتیک, هوش مصنوعی, فرا – ژئوپلیتیک, سیاست خارجی, کلان داده