علی غلامی - گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شاهین شهر، شاهین شهر، ایران
مسلم طهماسبی شامنصوری - گروه خاکشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز، اهواز، ایران
تیمور بابایی نژاد - گروه خاکشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز، اهواز، ایران
خوشناز پاینده - گروه خاکشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز، اهواز، ایران
محی الدین گوشه - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران.

از مهمترین عوامل موثر بر مقاومت گندم و برنج در شرایط تنش شوری، عناصر غذایی زیاد و ریز مغذی خاک هستند. این پژوهش با هدف بررسی توزیع نمک، و آلودگی نیترات و بورحاصل از کودهای شیمیایی موجود در یک منطقه غیربازی استان خوزستان و اثر برمیزان محصول گندم (رقم چمران) و برنج (رقم عنبربو) انجام گردید. آزمایش در مناطق عرب اسد (منطقه ۱) و ویس (منطقه ۲) انجام و نمونه های خاک در پنج ایستگاه مختلف، درچهار فصل و از اعماق ۳۰-۰، ۶۰-۳۰، ۹۰-۶۰ و ۱۲۰-۹۰ برای تعیین میزان شوری، نیترات و بورتهیه گردیدند. میزان شوریءانواحیءاو اعماق مختلف خاک درءامنطقه ۱ در بازه dS/m ۱۶/۵ – ۹۶/۱ و برایءامنطقه ۲ در بازه dS/m ۹۲/۴-۹۰/۱ بود. حداکثرءاغلظت نیترات درچهار عمق مختلف (صفرءاتا ۱۲۰ سانتیءامتر) به ترتیب ppm ۵/۱۳ ، ۱۸، ۵/۸ و ۹ در منطقه ۱ و ppm ۵/۱۲ ، ۱۶، ۱۰ و ۷ در منطقه ۲ به ثبت رسید. این نتایج برای بور ابه ترتیب برابر با ppm ۳۷، ۴۹، ۲۷ و ۵/۲۳ در منطقه ۱و برابر با ppm ۵/۳۷، ۴۸، ۲۸ و ۲۴ در منطقه ۲ بودند. با افزایش میزان شوری خاک روند کاهشی عملکرد هرءادو گیاه کاملا مشخص بود، بصورتیکه عملکرد گندم تا حد ۸/۱۷% درءامنطقه ۱ و ۹/۱۵% درءامنظقه ۲، و عملکرد برنج تا حد ۹/۱۲% درءامنطقه ۱ و ۴/۱۴% درءامنظقه ۲ کاهش داشت. بررسی نحوه توزیع نمک، نیترات و بور در مناطق تحت کاشت گندم و برنج کمک شایانی به کشاورزان برای استفاده مناسب از منابع موجود برای تولید محصول می باشد.

خصوصیات خاک, آبشویی خاک, کودهی متعادل, کیفیت آب, رقم گندم و برنج