Zahra Soleymani - Department of Speech Therapy, University of Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran.
Maryam Kazemi
Fatemeh Avatef-Rostami
Shohreh Jalaei

هدف: این مطالعه به منظور تهیه آزمونی جهت بررسی تاثیر شکل و جایگاه نویسه بر خطاهای هجی کردن و تعیین روایی و اعتبار آن در پایه اول ابتدایی انجام شد.   روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی و مقطعی و از نوع ابزارسازی و اعتبارسنجی می باشد. جمعیت مورد مطالعه دانش آ موزان کلاس اول ابتدایی (دو کلاس از مدرسه دخترانه و دو کلاس از مدرسه پسرانه) از منطقه ۸ آموزش و پرورش شهر تهران بودند که به روش غیر تصادفی و ساده انتخاب شدند.   ابتدا کلمات کتاب «بنویسیم» پایه اول ابتدایی بر اساس شکل و جایگاه نویسه مورد بررسی قرارگرفته و تعدادی واژه انتخاب و برای بررسی به صاحب نظران با تخصص در حیطه های آسیب شناسی گفتار و زبان، زبان شناسی و معلمان داده شد. بر اسا س نظرات ارسالی ۵۴ واژه از بین سایرین برای بررسی شکل و ۳۹ واژه برای بررسی جایگاه نویسه انتخاب گردید. به منظور بررسی اعتبار (قابلیت تکرارپذیری) آزمون، کلمات یکبار توسط آزمونگر و معلم در طی دو مرحله به تفکیک به دانش آ موزان یک کلاس دخترانه و یک کلاس پسرانه پایه اول ابتدایی به صورت دیکته گفته شد و یکبار نیز توسط آزمونگر در طی دو مرحله به یک کلاس دخترانه و یک کلاس پسرانه دیگر پایه اول ابتدایی به صورت دیکته گفته شد. سپس خطاهای دیکته تعیین و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرارگرفت.   یافته ها: نتایج نشان داد که خطاهای هجی کردن در مرحله اول و دوم اجرای آزمون توسط آزمونگر، هم در شکل نویسه (P=۰/۱۲) و هم در جایگاه نویسه (P=۰/۱۶) اختلاف معنی داری ندارد، در حالیکه در بین دو مرحله اجرای آزمون توسط آزمونگر و معلم در شکل نویسه تفاوت معنی دار مشاهده شد (P<۰/۰۱)، ولی در جایگاه نویسه با یکدیگر تفاوت معنی دار ندارند (P=۰/۱۲).   نتیجه گیری: نتایج بدست آمده گواه اعتبار و پایایی داخل آزمونگر آزمون در هر دو بخش شکل وجایگاه نویسه است.اما آزمون فقط در بخش جایگاه نویسه دارای اعتبار بین آزمونگر است.

Spelling test, Dictation, First grade children, Correct grapheme selection, Validity, Reliability, Grapheme kinde, Grapheme location, آزمون هجی کردن, دیکته, پایه اول ابتدایی, انتخاب نویسه مناسب, روایی, اعتبار, شکل نویسه, جایگاه نویسه