Ali Dehghan-Ahmadabad - Speech Therapy
Nahid Baharlouei

هدف: آگاهی واج شناختی یکی از مهارت های فرازبانی است و به آگاهی فرد از صداهای سازنده کلمه اطلاق می گردد. این توانایی یکی از پیش نیازهای ضروری برای یادگیری و کسب مهارت در خواندن محسوب می شود و بسیاری از محققان به وجود رابطه ای دوسویه بین این مهارت و خواندن اشاره دارند. در پژوهش حاضر، سطح آگاهی واج شناختی در دانش آموزان دختر طبیعی پایه اول شهرستان های اصفهان و شاهین شهر که به دو شیوه مرسوم یادگیری خواندن در سیستم آموزشی ایران-روش کل خوانی و روش آوایی-تحت آموزش قرار گرفته بودند، تعیین گردید.  روش بررسی: این پژوهش مقطعی بوده و به شیوه توصیفی- تحلیلی برروی ۱۰۶ نفر از دانش آموزان دختر مدارس ابتدایی شهرستانهای اصفهان و شاهین شهرکه به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، صورت پذیرفت که تعداد ۵۱ نفر از این دانش آموزان به شیوه آوایی و بقیه یعنی ۵۵ نفر دیگر به شیوه کل خوانی آموزش دیده بودند.نحوه انتخاب آزمودنی ها به این صورت بود که پس از حصول اطمینان از اینکه این دانش آموزان مبتلا به اختلات گویایی، مشکلات بینایی، اختلالات خواندن، اختلالات یادگیری واعصاب مغزی کرانیال نبودند تحت آزمون آگاهی واجشناختی قرار می گرفتند وپس از انجام آزمون، امتیازات کودکان ثبت می گردید.در نهایت تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار Spss و آزمون t صورت پذیرفت. یافته ها: میانگین امتیازات در آزمون آگاهی واجشناختی در دو روش آوایی و کل خوانی در کودکان دختر پایه اول به ترتیب عبارت بود از ۵۱/۹۸ و ۵۷/۴۶ . تفاوت میانگین این دو گروه به لحاظ آماری معنادار می باشد (۰/۰۴۷=P). همچنین از میان خرده آزمون های آگاهی واجشناختی امتیاز میانگین خرده آزمون حذف واج آغازین در دو روش خواندن (کل خوانی وآوایی) به ترتیب شامل ۸۴/۴ و ۳۳/۳ بود که حاکی از معنادار بودن تفاوت بین میانگین ها داشت (P=۰/۰۰۱). در بقیه خرده آزمون ها تفاوت معناداری مشاهده نگردید. نتیجه گیری: نتایجی که در این پژوهش کسب شد نشان داد بین میانگین امتیاز کل آگاهی واجشناختی با روش خواندن ارتباط معناداری وجود دارد و همچنین از بین خرده آزمون های آگاهی واجشناختی فقط بین امتیاز حذف واج آغازین در دو روش کل خوانی وآوایی تفاوت معناداری وجود دارد. به علت اهمیت بالای آگاهی واجشناختی به عنوان پیش بینی کننده توانایی خواندن در سالهای بعد لزوم انجام تحقیقات بیشتر از این دست بسیار احساس می گردد.

Phonological awareness, Phonetic methods, Whole word method, First grade students, آگاهی واج شناختی, روش آوایی, روش کل خوانی, دانش آموزان پایه اول