Narges Jan-Zadeh - Department of Anatomical Sciences, Faculty of Medical Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
Mansoureh Movaheddin
Mohammadtaghi Altarihi

هدف: ترکیبات زیادی را می توان نام برد که برای سلولهای عصبی دارای نقش محافظتی هستند. یکی از این مواد ملاتونین است که به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی و جمع کننده رادیکالهای آزاد مطرح می باشد.هدف این مطالعه بررسی تاثیر ملاتونین بر (کورتکس) کورتکس حسی- حرکتی مغز موش بعد از ایجاد ضایعه مغزی با استفاده از شوک سرمایی بود.  روش بررسی: به منظور دستیابی به این هدف، در یک مطالعه مداخله ای و تجربی ملاتونین با دوزهای mg/kg ۱۰۰ و ۵۰، ۵، ۱ به صورت داخل صفاقی به موشهایی گروههای آزمون از کل موش هایی که بطور تصادفی به ۸ گروه تقسیم شده بودند و در ناحیه آهیانه (پاریتال) مغز آنها با استفاده از شوک سرمایی ضایعه ایجاد شده بود تزریق شد. تزریق در سه نوبت (۰/۵ ساعت قبل، ۲۴ ساعت و ۴۸ ساعت بعد از ایجاد ضایعه) انجام شد. ۷۲ ساعت بعد از ایجاد ضایعه، مغز موش ها برداشته شد و برشهایی به منظور مطالعه با میکروسکوپ نوری تهیه و پس از رنگ آمیزی کرزیل ویوله، مطالعات ایمونوهیستوشیمیایی به منظور بررسی آنتی بادی های Bax و Survivin در مقاطع بافتی انجام و نهایتا سلولهای زنده در قشر مغز این موش ها شمارش شد. یافته ها: نتایج حاصله نشان داد که شوک سرمایی به شکل معنی داری باعث کاهش تعداد سلولهای زنده شده است. تجویز ملاتونین بعد از ایجاد ضایعه در گروه های مورد مطالعه باعث افزایش تعداد سلولهای زنده شد. افزایش تعداد این سلولها در گروه هایی که ملاتونین را با دوزهای پایین (mg/kg ۱ و ۵) دریافت کردند نسبت به گروه کنترل معنی دار نبوده، ولی در گروهی که ملاتونین را با دوزبالا دریافت کردند (mg/kg ۵۰)، افزایش تعداد سلولها نسبت به گروه کنترل معنی دار بود (P>۰/۰۵). دوز mg/kg ۱۰۰ سمی بود. بررسی های ایمونوهیستوشیمی نشان دادکه مسیرهای مختلف مرگ سلولی (نکروز وآپوپتوز) به دنبال شوک سرمایی ایجاد گردیده است.  نتیجه گیری: تجویز ملاتونین با دوز مناسب می تواند سبب کاهش آسیب ناحیه قشری در مغز موش هایی که بااستفاده از شوک سرمایی دچار ضایعه مغزی شده اند، گردد و به این ترتیب باعث کاهش مرگ سلولها بعد از ایجاد ضایعه گردد.

Cold injury, Melatonin, Cortex, Antioxidant, Neural cells, شوک سرمایی, ملاتونین, قشر مغز, آنتی اکسیدان, سلولهای عصبی