مهدی ناصری - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان
فاطمه گنجه ای زاده روحانی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان

به منظور کاهش میزان آلودگی وکنترل آفات انباری در ارقام مختلف خرما از روشهای حرارتی (دماهای 50 و 60 و 70 درجه سانتی گراد بمدت 1 و 2 ساعت در رطوبت نسبی 80-75 درصد) و برودتی (دماهای 5- و 0 درجه سانتی گراد بمدت 24 و 48 ساعت) استفاده شد. میوهها قبل وپس از تیماردهی از نظر آلوده بودن به آفات زنده، لارو، شفیره و تخمبررسی و با شمارش تعداد دانه های آلوده، درصد آلودگی تعیین گردید. ارقام خرما با دماهای انتخابی از مرحله اول، تیماردهی و پس از بسته بندی در انبار معمولی و سردخانه به مدت 6 ماه نگهداری شدند. بررسی میزان آلودگی به آفات و آزمون های میکروبی و شیمیایی به فاصله هر دو ماه و برای مدت 6 ماه انجام شد. بررسیهای اولیه وجود آفاتی نظیر شپشه دندانهدار، شپشه آرد ، سوسک توتون ، شب پره هندی و پروانه آرد در ارقام مذکور خرما نشان داد. تیمارهای حرارتی و برودتی در مقایسه با تیمار شاهدمیزان آلودگی به آفت را بطور معنی داری در ارقام خرماکاهش دادند که در این میان تیمارهای 60 و 70 درجه سانتیگراد به مدت 2 ساعت و دمای 5- درجه سانتی گراد بمدت 48 ساعت بیشترین تاثیر را در کاهش آلودگی نشان دادند. بیشترین تاثیر تیمارهای حرارتی و برودتی بوسیله دمای 70 درجه سانتیگراد بمدت 2 ساعت در ارقام خرمای قصب و شمسایی مشاهده شد.. میزان آلودگی به آفت در نمونه های موجود در انبار معمولی با گذشت زمان افزایش یافت در حالیکه نمونه های موجود در سردخانه نه تنها دارای میزان آلودگی کمتری بودند بلکه با گذشت زمان میزان آلودگی به آفت در آنها بطور معنی داری کاهش یافت. بنابر این نگهداری ارقام خرمای خشک ونیمه خشک درسردخانه درجلوگیری از فعالیت آفات وامراض موثر است.

کنترل آفات ، آفات انباری، خشک، نیمه خشک، خرمای قصب، خرمای شمسایی