رستم فتحی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی مکانیزاسیون کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
فرهاد امجدپور - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی مکانیزاسیون کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
احمد کوچک زاده - گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
امیر عزیزپناه - گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

در این تحقیق میزان مصرف انرژی و کارایی آن برای تولید گندم در شهرستان چرداول، استان ایلام، توسط رویکرد تحلیل پوششی داده­ها بررسی گردید. نتایج تحقیق نشان دادند که انرژی سوخت، بذر و کود ازته به ترتیب با۴۸، ۲۲ و ۱۹ درصد بیشترین و انرژی نیروی کارگری، حشره­کش و روغن به ترتیب با ۰۲۴، ۰۴۵و ۰۶۴ درصد کم­ترین سهم را در میان انرژی­های ورودی، به خود اختصاص دادند. میانگین کل انرژی ورودی برای تولید گندم دیم در منطقه ۹۰/۱۰۵۳۲ مگاژول بر هکتار و انرژی خروجی ۹۸/۳۱۵۶۸ مگاژول بر هکتار به­دست آمد. نتایج مطالعه نشان داد که متوسط نسبت انرژی، بهره­وری انرژی، شدت انرژی و افزوده خالص انرژی به ترتیب ۰۴/۳، kg/MJ-۱۱۳%، MJ/kg-۱۲۱/۸  و MJ/ha-۱۰۷/۲۱۰۳۶ است. سهم انرژی­های مستقیم و غیرمستقیم از کل انرژی مصرفی نیز به ترتیب برابر ۴۹ و ۵۱ درصد محاسبه شد. کارایی کشاورزان با کمک روش تحلیل پوششی داده­ها (DEA) در مدل­های CCR و BCC با کمک نرم افزار EMS محاسبه گردیدکه کارایی فنی، کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس به ترتیب برابر ۸۸، ۹۷ و ۹۱ درصد گزارش داده شد. مقدار انرژی ورودی بهینه­سازی شده توسط مدل بازگشت به مقیاس متغیر MJ/ha-۱۳۷/۸۳۹۷ مشخص گردید. میزان انرژی قابل ذخیره در شرایط کنونی منطقه مورد مطالعه در مدلBCC ۱۷.۹۷ درصد به دست آمد.

تولید گندم, انرژی, کارایی, تحلیل پوششی داده ها