داود صادق زاده اهری - موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران

این مطالعه به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی و اندازه بذر بر صفات گیاهچه ای ژنوتیپ های نخود در شرایط آزمایشگاهی با استفاده از آزمایش فاکتوریل با سه عامل شامل ژنوتیپ، اندازه بذر و سطوح تنش بر پایه طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار انجام شد. عامل ژنوتیپ در ۴ سطح(آرمان، آزاد، ILC۴۸۲ و توده بومی ترکیه)، عامل اندازه بذر در سه سطح( درشت با قطر بیش از ۸ میلی متر، متوسط با قطر ۶- ۸ میلی متر و ریز با قطر کمتر از ۶ میلی متر) و عامل تنش خشکی القایی با پلی اتیلن گلایکول در ۵ سطح( صفر به عنوان شاهد، ۲/۰- ، ۴/۰- ،۶/۰- و ۸/۰- بار) بود. با استفاده از روش رتبه بندی صفات، میزان تحمل تنش در اندازه های متفاوت بذر و ژنوتیپ های آزمایشی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین میزان جوانه زنی، طول ساقه چه و ریشه چه، شاخص بنیه بذر و شاخص بنیه طولی گیاهچه متعلق به بذوری با اندازه ریز و بیشترین مقادیر وزن تر و خشک گیاهچه مربوط به بذور درشت بود. جمع بندی نتایج بر اساس رتبه بندی صفات نشان داد که لاین ILC ۴۸۲  متحمل ترین ژنوتیپ آزمایشی به تنش خشکی بود. بر اساس نتایج بدست آمده بذوری با اندازه درشت در برابر تنش خشکی حساس تر بودند.

نخود, ژنوتیپ, تحمل به خشکی, اندازه بذر