رعنا نادری زرنقی - گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
مصطفی ولیزاده - گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
سولماز فیروزی - گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشگاه بین المللی پردیس، واحد تبریز، جلفا، ایران

تنش خشکی به عنوان عامل اصلی کاهش عملکرد گیاهان در مناطق نیمه خشک محسوب شده و منجر به تنش اکسیداتیو می شود. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان گلوتاتیون ردوکتاز (GR) و آسکوربات پراکسیداز (APX) در سه گروه از گندم های پاییزه حساس، بینابین و متحمل به خشکی در مرحله پنجه زنی تحت سه شرایط آبی عادی (FC۹۰%)، تنش متوسط (FC۶۰%) و تنش شدید (FC۳۰%) اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. در مرحله پنجه زنی، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان GR و APX در بافت های برگی با استفاده از روش سنجش اسپکتروفتومتری مورد اندازه گیری قرار گرفت. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تنش خشکی اثر معنی داری بر افزایش فعالیت این آنزیم ها دارد. اثر متقابل بین تنش خشکی و گروه های گندم برای هر دو آنزیمAPX  و GR معنی دار بدست آمد. در ژنوتیپ های حساس به خشکی، فعالیت هر دو آنزیم یکسان و بدون اختلاف معنی دار بود؛ در حالی که ژنوتیپ های متحمل افزایش فعالیت معنی داری از خود نشان دادند و با افزایش میزان تنش، این افزایش بیشتر شد. ژنوتیپ های گروه بینابین بسته به نوع آنزیم پاسخ های متفاوتی در شرایط مختلف محیطی از خود نشان دادند. آنزیمAPX در مقایسه با GR درصد افزایش فعالیت بیشتری در شرایط تنش خشکی نشان داد، بنابراین این آنزیم می تواند به عنوان یکی از آنزیم های مهم جهت افزایش مقاومت گیاه گندم در مقابل تنش ناشی از خشکی تلقی شود.