رسول عباسی تقی دیزج - دانشگاه محقق اردبیلی، استادیار گروه تاریخ و جامعه شناسی
امین فتحی - دانشگاه محقق اردبیلی، استادیار قرآن و حدیث گروه معارف اسلامی

تئوری های توسعه غربی به خاطر مبانی فکری و گزاره های اخلاقی و اعتقادی که در طراحی آنها به کار رفته، به جز برخی از شاخص های کلی، همخوانی با اندیشه اسلامی و فرهنگ بومی ما نداشته و نمی تواند نیازهای جامعه مسلمان ایران را برورده کند. گواه این ادعا غلبه دید فنی و سخت افزاری به توسعه و تب فراگیر آن در بین تصمیم گیران و سیاست گذاران کلان است که متاسفانه با ناکامی مواجه بوده و چندان که باید جامعه را به سمت توسعه رهنمون نساخته است. این مسئله از آنجا نشئت می گیرد که فهم توسعه به علت فقدان یک تئوری منسجم بومی اسلامی (احصاء ملزومات توسعه) و عدم وفاق معنایی بر سر آن، دچار اختلال نظری است. هدف پژوهش تبیین عوامل مخل توسعه به لحاظ جامعه شناختی در قالب یک دستگاه نظری بومی است در این چارچوب نظر بر این است که برای تحقق توسعه، جامعه باید حائز مجموعه شرایط نظام قواعد در حوزه های کنشی، تفاهم و وفاق معنایی در گنجینه های معنوی و فرهنگی، ادخال در حوزه های چهارگانه سیاست، اقتصاد، فرهنگ و اجتماع و علم پذیری و محاسبه نگری باشد، شروطی که در جامعه ما حضور کمرنگی دارد.

موانع نهادی و ساختاری، نظام قواعد، تفاهم معنایی، محاسبه گریعلم پذیری، الگوی اسلامی ایرانی