علی اصغر فیروزجائیان - استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه مازندران
پرویز شریفی مقدم - کارشناس ارشد مطالعات جوانان

تنبلی اجتماعی در منابع مختلف به عنوان یکیاز صفات اخلاقی ایرانیان یاد شده و اخیرا به شکلی جدی وارد مباحث فرهنگی، روان شناسی و جامعه شناسی شده است. این معضل اجتماعی می تواند آسیب های متعدد و پیامدهای منفی را برای فرد و اجتماع در کوتاه مدت و درازمدت به وجود بیاورد. پژوهش حاضر به بررسی عوامل زمینه ای موثر بر تنبلی دانشگاهی به عنوان چالشی پیش روی اجرای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت می پردازد. بندهای چندگانه بخش تدابیر الگو از جمله بند ۷ مستقیما به بحث تربیت نیروی انسانی خلاق و مشارکت پذیر اشاره دارد. طبعا دانشگاه نقش مهمی را در فراهم کردن فضا جهت ارتقای سطح دانش ومهارت در میان جوانان دارد. تنبلی دانشگاهی به عنوان آسیبی جدی می تواند مانع دستیابی به برخی از اهداف عالیه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت گردد براین اساس این تحقیق به دنبال بررسی و ابزار سنجش آن پرسشنامه ی محقق ساخته است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه مازندران و حجم نمونه ۳۹۰ نفر براورد گردید. توصیف یافته ها بیانگر این امر بوده که میزان تنبلی دانشگاهی در بین دانشجویان حد متوسط می باشد بررسی متغیرها نشان می دهد که سکونت دانشجویان نزد والدین عامل موثری در تنبلی آنان بوده، به علاوه در سطح فردی نیز دانشجویانی که نزد والدین سکونت داشتند تنبل تر از کسانی بودند که در خوابگاه دانشجویی ویا منزل شخصی سکونت داشتند. یافته ها نشان داد که تنبلی (دانشگاهی و فردی) دانشجویانی که در مقطع تحصیلی کارشناسی اند بیشتر از کسانی است که در مقاطع بالاتر (ارشد و دکتری) مشغول به تحصیل می باشند. همچنین رابطه سایر متغیرهای زمینه ای چون جنس، وضعیت تاهل، نوع دانشکده با تنبلی دانشگاهی (فردی، گروهی) معنی دار نمی باشد. نتایج نشان می دهد که ویژگی های زمینه ای دانشجویان تنبلی دانشگاهی آنان را تحت تاثیر قرار می دهد.

دانشگاه، تنبلی دانشگاهی، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، آسیب شناسی