علی اکبر ایزدی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه آز
سید محسن نبوی کلات - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
سید محمد علوی سینی - دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
وحید معین راد - کارشناس ارشد اصلاح نباتات دانشگاه زنجان

گیاه Ribes khorassanicum علاوه بر خواص فوق العاده دارویی و ضد باکتری که دارد در صنعت تغذیه و فضای سبز هم میتواند جایگاه منحصر به فردی را داشته باشد. با توجه به برداشت های بی رویه از گیاه در رویشگاه های طبیعی، این گیاه اندمیک و انحصاری ایران در حال انقراش می باشد و تا بحال هیچ گونه تحقیق و پژوهشی جهت تکثیر این گیاه انجام شده است. به منظور شکست خواب بذر آزمایشی در قالب آزمایشات فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد اجرا شد. عامل تعداد روزهای سرمادهی در 4 سطح ( 30 و 60 و 90 و 120 روز)، و مواد شیمیایی ( جیبرلین، نیترات پتاسیم 0/2 درصد و شاهد) تیمارهای آزمایش را تشکیل دادند. تجزیه واریانس مشاهدات مشخص نمود اختلاف معنی داری بین فاکتورها و اثرات متقابل آنها وجود دارد. مقایسه میانگین مشاهدات مشخص نمود که استراتیفیکاسیون 120 روز و نیترات پتاسیم بیشترین تاثیر را در جوانه زنی قره قات داشته اند. در نهایت با استفاده از نتایج حاصل از عکس برداری و تجزیه های آماری مشخص گردید که خواب بذر قره قات ترکیبی ( فیزیکی و فیزیولوژیکی) می باشد که برای برطرف نمودن خواب فیزیکی بایستی با استفاده از اسید سولفوریک پوسته بذر را خراش داده و خواب فیزیولوژیکی نیز از طریق سرمادهی مرطوب بر طرف خواهد شد و علاوه بر آن مشخص گردید که فقدان جنین در حدود 50 درصد بذور به احتمال زیاد مربوط به ناهنجاری های ژنتیکی در بذر می باشد.

سرمادهی مرطوب، خراش دهی، جیبرلین، نیترات پتاسیم و Ribes khorassanicum