فرزانه دشتی - دانشجوی دکتری گروه علوم سیاسی واحد تهران مرکز
محمد رحیم عیوضی - استاد گروه آینده پژوهی دانشگاه شاهد

جهانی شدن امری اجتناب­ناپذیر است که همه جنبه­های زندگی بشر اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را دربر گرفته است و از این رو برخی کشورها را با مشکلات جدی مواجه کرده است. جهانی شدن نقش مرزهای جغرافیایی را در تصمیم­گیری­های کلان و فعالیت­های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی انسان­ها کاهش داده و منافع تک تک افراد و کشورها، بیش از همیشه با منافع تمامی مردم و کشورهای جهان مشترک گردیده است. لذا این تاثیرات به ایفای نقش بازیگری ایران و نخبگان سیاسی جمهوری اسلامی ایران و سیستم کلان مدیریتی کشور بستگی دارد. در این راستا همواره متولیان سیاستگذاری­های کلان کشور در تکاپو بوده­اند تا میان هم­گرایی با فرهنگ جهانی از یک سو، حفظ فرهنگ اصیل و غنی ایرانی- اسلامی از سویی، به نقطه تعادل برسند. با این اعتقاد که هویت­ها و فرهنگ­های غنی و قدرتمند نظیر فرهنگ ایرانی که از استمرار و دوام گروه­های مختلف قومی شکل گرفته و به طور مسالمت­آمیز در طول تاریخ در داد و ستد با فرهنگ­های گوناگون بوده است، به راحتی در مواجه با جهانی شدن چه به مثابه پروژه و پروسه نه تنها مستحیل نشده بلکه شکوفاتر می­شوند. بنابراین با فرض تعامل و پیوستگی فرهنگ ایرانی با فرهنگ جهانی، شناخت ظرفیت­ها و قابلیت­های فرهنگی و تمدنی ایران اسلامی در عصر کنونی و در تعامل با آن نقش بسزایی خواهد داشت، درغیر این صورت به حذف فرصت­ها و تهدیدی جدی برای هویت و امنیت ملی بدل خواهد شد.

واژگان کلیدی: جهانی شدن فرهنگ, هویت ملی, ظرفیت­های فرهنگ ایرانی, جمهوری اسلامی ایران