منوچهر ویسی مهر - گروه عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهرپرند

مشکلات و معضلات کلانشهرها از جمله ترافیک، آلودگی هوا، نارسایی های اقتصادی، مشکلات اجتماعی، افزایش بیماری های جسمی و روحی، زیان های مالی تجاری و... موجب شده که برنامه ریزان و سیاستگذاران کشورها طی سال های اخیر به نقش حمل و نقل توجه بیشتری داشته باشند. در ایران نیز قانونی تحت عنوان «قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت» در سال ۱۳۸۶ به تصویب رسید که هدف آن توسعه حمل و نقل عمومی و روشن شدن مسئولیت های دولت و سایر مقامات مرتبط است. ترافیک، به عنوان نتیجه حتمی یکی از مهم ترین لوازم زندگی نوین، یعنی خودروهای شخصی، مساله چالش زایی است که دولت ها و ملت ها را همواره درگیر خود کرده است. رهایی از معضلات ترافیکی یکی از مهم ترین مسائلی است که جوامع مختلف را همواره درگیر خود نموده است و دولت ها برای کاهش آن راهکارهای مختلفی در پیش گرفته اند. حل چالش ترافیک همواره دولت ها و مردم هر جامعه را با مشکلات بسیاری مواجه کرده است. اخلال در روند امداد رسانی خودرو های امدادی، افزایش میزان خشم درونی و پنهان افراد جامعه و به دنبال آن افزایش نرخ جرم و جنایت، افزایش استهلاک و هزینه های نگهداری خودرو، افزایش مصرف حامل های انرژی و اتلاف وقت و کاهش اوقات فراغت، برخی از مهم ترین و بارز ترین تبعات ترافیک، به عنوان یکی از نتایج حتمی و لایتخلف افزایش تولید و رواج ماشین های شخصی است. یک رویکرد انتقادی این است که حکمرانی شهری با تمرکز بر منابع ناپایدار مانند فروش تراکم، باعث ازدحام و تراکم جمعیت در شهر ها شده که اثر مستقیمی بر ترافیک دارد. نابعی از طریق درآمد های ناپایدار برای حکمرانی شهری ایجاد و برای توسعه زیرساخت های حمل و نقل غیرعمومی مانند بزرگراه ها و اتوبان ها استفاده می شود که جهت گیری استفاده از این منابع مالی به افزایش ترافیک در شهر ها کمک می کند.

توسعه حمل و نقل عمومی، مدیریت مصرف، سوخت