محمدرضا جزائری نوش آبادی - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج
صمد مبصر - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج
زهرا طاهرنژاد - کارشناس موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج
فرشید حسنی - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج

افزایش عملکرد محصولات زراعی در واحد سطح عمدتا متکی به اصلاح ارقام جدید و تولید محصول با کیفیت بالا می باشد. در طول چهار دهه بهنژادی ذرت در ایران ارقام زیادی معرفی گردیده است که اکثر آنها کشت می گردند. با توجه به نیاز زراعین به بذر ارقام اصلاح شده ، اهمیت تولید این نهاده با کیفیت بالا به خصوص در طبقه بذر گواهی شده مشخص می گردد و کم توجهی در این مسیر باعث ایجاد اختلاط ژنتیکی و فیزیکی شده و در نهایت باعث کاهش محصول و کیفیت آن خواهد شد. اهمیت بذر در گیاه ذرت با توجه به وضعیت خاص دگرگشنی ان دو چندان می شود. تنوع تیپ بذرهای مورد استفاده باعث می گردد تا سیستم های تولید بذر در این گیاه پیچیده تر و حساس تر گردد. یکی از ارکان مهم چرخه تولید بذر شناخت و تشخیص بوته های خارج از تیپ د رمراحل مختلف رشد توسط کارشناسان می باشد. تهیه شناسنامه برای هر رقم این تشخیص را بسیار آسان می نماید. شناسنامه شامل صفات مرفولوژیکی است که کنترل آنها کاملا ژنتیکی بوده و یا به میزان بسیار کمی تحت تاثیر محیط قرار می گیرند، بنابراین این خصوصیات برای هر رقم به صورت انحصاری بروز می یابد و به عنوان کلید شناسایی آن رقم مورد استفاده قرار می گیرد. بر این اساس شناسایی 23 رقم هیبرید ذرت تجاری با استفاده از 34 صفت مورفولوژیک و فیزیولوژیک موجود در دستورالعمل ملی آزمونهای تمایز، یکنواختی و پایداری ذرت در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار صورت پذیرفت. تمامی ارقام با گروه بندی و مقایسه بر اساس صفات کیفی از یکدیگر متمایز گردیدند و برای هر رقم شناسنامه جداگانه ای تهیه شد. تجزیه واریانس صفات کمی تفاوت معنی داری را در سطح 1% بین تمام ارقام نشان داد. مقایسه میانگی صفات کمی با استفاده از آزمون حداقل تفاوت معنی دار (LSD) نیز ارقان مشابه را از هم تفکیک نمود.

ذرت، شناسنامه، صفات مرفولوژیک و فیزیولوژیک