الهام زنگنه یوسف آبادی - دانش آموخته دکتری، گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهیدچمران اهواز، اهواز، ایران
عبدعلی ناصری - استاد گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
عبدالرحیم هوشمند* - دانشیار گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران،
سعید برومندنسب - استاد گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

هدف از این پژوهش بررسی تاثیر عمق کارگذاری و دبی قطره چکان ها بر توزیع شوری خاک در مزرعه نیشکر در شرایط آبیاری قطره ای زیرسطحی بود. این پژوهش به صورت آزمایش کرت های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و در چهار تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو فاصله قطره چکان روی لوله فرعی (شامل L۱ =۳۰ cm  با دبی ۲/۲ لیتر در ساعت و L۲=۵۰ cm  با دبی ۸/۳ لیتر در ساعت) و سه عمق قرارگیری قطره چکان ها (شامل D۱=۱۵ cm  سانتی متر، D۲=۲۵ cm وD۳=۳۵ cm ) بودند. جهت بررسی تاثیر تیمار های مختلف بر توزیع شوری در خاک، نمونه برداری خاک در زمان های چهار و شش ماه پس از شروع آبیاری قطره ای زیرسطحی، از خاک اطراف قطره چکان ها در فواصل مختلف انجام شد. نتایج الگوی توزیع شوری نشان داد تحت شرایط آبیاری قطره ای زیرسطحی، بیش ترین شوری در کف جویچه و در لایه بالایی خاک روی پشته مشاهده شد. در زمان شش ماه پس از شروع آبیاری قطره ای زیرسطحی، شوری پروفیل خاک در همه تیمارها نسبت به قبل افزایش داشت به طوری که شوری ناحیه اطراف قطره چکان ها در اکثر تیمارها به بالای ۳ دسی زیمنس بر متر رسید. بیش ترین مقدار شوری در سطوح بالایی خاک، در تیمار D۳L۲ مشاهده شد. همچنین مطلوب ترین الگوی توزیع شوری در ناحیه توسعه ریشه در تیمار D۲L۱ مشاهده شد. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که کارگذاری قطره چکان در عمق ۲۵ سانتی متر با فواصل ۳۰ سانتی متر و دبی ۲/۲ لیتر در ساعت، جهت مدیریت شوری خاک در سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی مناسب تر می باشد.

تجمع املاح, پروفیل شوری, لوله آبده, مدیریت آبیاری, هدایت الکتریکی