رضا معبودی - استادیار، گروه اقتصاد، دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی (ره)، بروجرد، ایران

هدف مقاله بررسی تاثیر شمول مالی بر نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران بود. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از رویکرد گشتاورهای تعمیم­یافته پانلی و داده­های استانی در دوره زمانی ۱۳۹۹-۱۳۹۴ استفاده شد. یافته­ها نشان داد شمول مالی تاثیر منفی و معناداری بر نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران دارد. شمول مالی از یک­سو ازطریق کاهش هزینه مبادلات و افزایش شفافیت اطلاعات، دسترسی کارآفرینان و بنگاه­های اقتصادی، اعتبارات مالی را افزایش می­دهد که افزایش ظرفیت تولید و کاهش نرخ بیکاری را درپی دارد؛ ازسوی دیگر، با افزایش دسترسی افراد کم­درآمد به استقراض موجب افزایش سرمایه­گذاری در سرمایه انسانی و به تبع آن، کاهش نرخ بیکاری می شود. همچنین، رشد اقتصادی و سرمایه انسانی تاثیر منفی و معنادار و متغیر دستمزد حقیقی تاثیر مثبت و معناداری بر نرخ بیکاری مناطق شهری و روستایی ایران دارند. با توجه به نتایج پژوهش، اتخاذ سیاست­های کارا در زمینه آموزش و افزایش سواد مالی افراد مناطق محروم برای مشارکت در بخش مالی، افزایش سرمایه­گذاری برای ارتقای فناوری های نوآورانه مالی، گسترش سخت­افزارهای بانکی و بهبود زیرساخت­های سیستم پرداخت برای استفاده از مزایای شمول مالی در کاهش بیکاری کشور ضروری است.

شمول مالی, نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی ایران, رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته پانلی, طبقه بندی E۲۴: JEL, G۲ C۲۳