رضا شکوهی زاده - استادیار حقوق خصوصی و اسلامی دانشگاه تهران، تهران، ایران
هانی حاجیان - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران ، ایران

به طور معمول، با صدور رای قاطع، یک مرحله از دادرسی پایان یافته و مرحله جدیدی آغاز می­گردد. برای مثال، دادگاه بدوی اقدام به صدور قرار عدم استماع دعوی یا حکم ماهوی می­نماید و محکوم­علیه با تجدیدنظر خواهی از آن، دادرسی را وارد مرحله بعدی می­نماید. در این موارد، دادرسی با اثر انتقالی از یک مرحله، واردی مرحلهای دیگر می­شود. اما صدور رای قاطع دعوی، همیشه باعث پایان یافتن یک مرحله و ورود دادرسی به مرحله جدید نمی­شود. برای مثال، در مواردی که قرار دادگاه بدوی در دادگاه تجدیدنظر نقض می­شود، معلوم می­شود که صدور قرار مورد نظر باعث پایان یافتن مرحله بدوی و آغاز مرحله تجدیدنظر نشده است. استمرار مرحله واحد دادرسی علی­رغم صدور رای قاطع دعوی، مصادیق متعددی دارد که در این مقاله، نخست به بررسی آن خواهیم پرداخت. اما صرف تعیین مصادیق استمرار دادرسی در مرحله واحد یا استمرار آن در مراحل متعدد، فایده عملی چندانی ندارد. به همین خاطر، بخش دوم این مقاله به تعیین آثاری که این تفکیک بر تکالیف دادگاه و حقوق و تکالیف طرفین دارد، اختصاص یافته است

مقطع دادرسی, مرحله دادرسی, استمرار دادرسی, واخواهی, تجدیدنظرخواهی