سمانه قهرمانی - استاد حق التدریس دانشگاه لرستان
رضا سپهوند - استاد گروه مدیریت دولتی، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه لرستان
محمد حکاک - دانشگاه لرستان
حجت وحدتی - دانشگاه لرستان

سازمان‎ها برای کنترل فساد و سوءرفتارهای سازمانی از ابزارهای مختلفی بهره می‎گیرند. برخی رویکرد انفعالی و مبارزه با معلول را در پیش می‎گیرند و برخی بر کنترل‎های پیش نگر متمرکز می‎شوند. در این میان سازمان‎های پیشرو برای سالم‎سازی سازمان از مواردی همچون فرآیندهای عملیاتی کارآمد، ساختار منعطف و پاسخگو به محیط، جو نوآوری و... استفاده می‎کنند که به سرمایه ساختاری معروف است. پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل سرمایه‎ ساختاری کاهنده فساد در شبکه بانکی با استفاده از نظربه داده بنیاد انجام گرفته است. این پژوهش از نوع پژوهش‎های کیفی و در حوزه پارادایم استقرایی است. در پژوهش حاضر از مصاحبه نیمه ساختاریافته به عنوان ابزار جمع‎آوری داده‎ها استفاده شده که داده‎های حاصل از آن با بهره‎گیری از کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شده‎اند. در این پژوهش برای انتخاب نمونه از نمونه‎گیری هدفمند بهره‎گیری شده که بر اساس اصل کفایت نظری، با استفاده از ۲۱ مصاحبه این مهم حاصل شده است. برای اعتبار سنجی یافته‎ها از روش خود بازبینی محقق و تکنیک کنترل اعضا استفاده شد. نتایج پژوهش مشتمل بر شناسایی عوامل علی، زمینه‎ای، مداخله‎گر و پیامدهای سرمایه ساختاری کاهنده فساد و در نهایت ارائه مدل نهایی سرمایه ساختاری کاهنده فساد در شبکه بانکی است. نتایج حاکی از آن است که پیشرفت های فناوری اطلاعات، وجود سازمانهای نظارتی متعدد از جمله بانک مرکزی، خواست مقامات ارشد کشور بر مبارزه با فساد، الزامات سازمانهای بین‎المللی، مقررات مبارزه با پولشویی، قانون منع مداخله کارکنان دولت و استانداردهای بانکداری بازل به عنوان عوامل علی سرمایه ساختاری کاهنده فساد در شبکه بانکی شناخته شده‎اند.

سرمایه ساختاری, فساد, تحلیل مضمون, شبکه بانکی