خدیجه اسکندری - مرکز تحقیقات آسیب های پرتوی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه اله، تهران، ایران
علی محمدی - مرکز تحقیقات آسیب های پرتوی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه اله، تهران، ایران

جداسازی و تخلیص پروتئین ها در تمامی زمینه های علوم زیستی و بیوتکنولوژی کاربرد گسترده ای دارد و در تمامی فرایندهای تحقیقاتی حوزه های واکسن، آنتی بادی، ژن و مارکرها و داروهای نوترکیب مبتنی بر سامانه ای پروکاریوتی و یوکاریوتی جداسازی، تغلیظ و تخلیص فراورده نوترکیب امری ضروری، حیاتی و اجتناب ناپذیر است. در حوزه بیوتکنولوژی ، خالص سازی پروتئین ها با روش هایی مانند کروماتوگرافی، الکتروفورز و اولترافیلتراسیون ترسیب انجام می شود که روش کروماتوگرافی تمایلی یکی از مهم ترین روشها است. این تکنیک در حال حاضر قویترین روش موجود در فرآیندهای پایین دستی، به دلیل انتخاب پذیری بالا و توانایی بازیابی است. با این حال از معایب تمام ستون های کروماتوگرافی مایع، عدم توانایی این ستون ها برای خالص سازی در حجم بالا در حضور ذرات است. در نتیجه این ستون ها برای استفاده در مراحل ابتدایی خالص سازی که ذرات جامد معلق و اجزای رسوب کرده در سیستم حضور دارند. مناسب نیستند. علاوه بر این جداسازی پروتئین ها با استفاده از ستون های کروماتوگرافی بسیار وقت گیر و پر هزینه هستند و تنش بسیار بالایی به پروتئین ها وارد می کنند که امکان تخریب مقادیری از آنها و در نهایت کاهش بازدهی عملیاتی را به دنبال دارد. اما جداسازی با استفاده از ذرات مغناطیسی علاوه بر حذف تنش وارد شده و عدم شکست پروتئین های بزرگ، باعث کاهش هزینه ها و در نتیجه افزایش بازدهی می شود. در این تحقیق هدف، مطالعه روش های مختلف سنتز و پوشش دهی نانوکامپوزیت مغناطیسی حاوی نیکل آهن بررسی می شود و کاربرد آن در جداسازی پروتئین ها مدنظر می باشد تا جهت جمع آوری پروتئین های نوترکیب ایمنوگلوبین GRP-۷۸ مورد استفاده قرار گیرد. در این تحقیق نانوکامپوزیت آهن نیکل به روش های مختلف شیمیایی تر ساخته شد و به وسیله روش های مختلف تصویربرداری اسپکتروسکوپی و گرماسنجی بررسی گردید تا اندازه نانوکامپوزیت و مورفولوژی سطحی آن، وجود ناخالصی در نانوکامپوزیت، ساختار بلوری و نیز پایداری آن سنجیده شود. در مرحله نهایی این نانوذرات با روش سیلاندار کردن در معرض پروتئین قرار گرفت تا به تگ هیستیدین آن متصل سود و سپس پروتئین با مگنت خارجی جمع آوری و تغلیظ و تخلیص شد. لازم به ذکر است که این نانوذرات مغناطیسی می تواند برای تغلیظ و جمع آوری سایر پروتئین ها نیز تعمیم داده شود.

تخلیض، پروتئین، نانوکامپوزیت، هیستیدین