علی شاهنظری - Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources
سونیا صادقی - Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources

آب­بندان­ها نقش مهمی در تامین آب مورد نیاز بخش وسیعی از اراضی شالیزاری دارند. این سازه­های بومی علاوه بر تامین آب مصرفی، نقش مهمی در تغذیه آب زیرزمینی و جلوگیری از افت تراز سطح آب زیرزمینی ایفا می­کنند، لذا حفظ و نگهداری و بازسازی آن­ها بسیار مهم است. در تحقیق حاضر با مشاهده نقشه پراکندگی آب­بندان­های استان مازندران، محدوده­ای از زیر حوزه آبخیز هراز با داشتن حدود ۴۱ آب بندان انتخاب گردید. برای این منظور ۲۰ آب­بندان به عنوان تیمار موردبررسی قرار گرفتند سپس رواناب حوزه آبخیز برای دوره­های بازگشت مختلف با استفاده از مدل SWMM محاسبه و از نتایج به دست آمده برای کل آب­بندان­های محدوده طرح استفاده شد. بر مبنای نتایج به دست آمده، لایروبی و بهسازی کلیه آب­بندان­های منطقه از یک تا دو متر، سبب جمع­آوری رواناب حاصل از بارش تا دوره بازگشت ۵۰ ساله و افزایش سطح زیر کشت اراضی شالیزاری و به تبع آن افزایش درآمد و سود اقتصادی خواهد شد. لذا می­توان با جمع­آوری رواناب در فصول غیر زراعی و استفاده از آن در فصول زراعی گام مهمی در استفاده بهینه از منابع آبی برداشت هم­چنین میزان تولید محصولات غالب منطقه را افزایش داد که منجر به افزایش درآمد ناخالص کشاورزان نیز خواهد شد.

Water ponds, Mazandaran province, improvement, runoff, آب بندان, استان مازندران, بهسازی, جمع آوری رواناب.