فهیمه خاندوزی - Environmental Health Department, Zanjan University, Zanjan, Iran
عبدالحسین پری زنگنه - Associate Professor, Environmental Health Department, Zanjan University, Zanjan, Iran
عباسعلی زمانی - Assistant Professor, Environmental Health Department, Zanjan University, Zanjan, Iran
یوسف دادبان شهامت - Assistant Professor, Environmental Health Research Center, Environmental Health Engineering Department, School of Health, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran

مقدمه و هدف: بررسی کیفیت آب گامی مهم در جهت استفاده بهینه و مناسب از منابع آب برای شرب و همچنین انتخاب الگوی کشت مناسب و سازگار با کیفیت آب می باشد. از این رو ضرورت مطالعه‎ی ویژگی های کیفی آب در برنامه های مدیریت منابع آب به شدت مورد توجه قرار گرفته است. روش کار: در مطالعه‎ی حاضر، کیفیت هیدروژئوشیمیایی منابع آب زیرزمینی در شهرستان رامیان استان گلستان از نظر شرب و کشاورزی مطالعه شده است. به این منظور از ۱۵ ویژگی کیفی ۱۳ حلقه چاه سازمان آب منطقه ای استان گلستان در دو فصل کم آبی و پرآبی سال ۱۳۹۱-۱۳۹۰، به‎عنوان داده های ورودی استفاده شد. ویژگی ها و نمودارهای تعیین کیفیت آب با استفاده از نرم‎افزارهای Aq.qa و Aqua Chem ارزیابی شدند. یافته‎ها: آب های زیرزمینی در منطقه‎ی مورد مطالعه در رده‎ی آب های سخت و خیلی سخت قرار دارند. کاتیون ها و آنیون های اصلی درآب به ترتیب Na+ >Ca۲+ >Mg۲+ و HCO۳-> SO۴۲->Cl- می باشند. بر اساس نمودار Piper رخساره هیدروشیمیایی غالب منطقه از نوع Na-HCO۳ می باشد. بررسی شاخص شوری نیز نشان داد که اکثر نمونه های آب در دو فصل در کلاس متوسط قرار داشتند. با توجه به شاخص کیفی Willcox و Schueller آب های زیرزمینی برای مصرف کشاورزی در حد متوسط و از نظر شرب مناسب می باشند و از نظر کشاورزی ۷۷ درصد نمونه ها در رده C۳-S۱ قرار دارند. نتیجه‎گیری: داده‎های مطالعه‎ی حاضر نشان می‎دهد که یکی از مشکلات مهم منابع آبی موجود در شهرستان رامیان برای آبیاری، مقدار زیاد نمک ها می‎باشد. این مقدار زیاد سبب کاهش رشد محصول و یا حتی جلوگیری از رشد برخی محصول‎ها می‎شود. در صورت عدم مدیریت مصرف منابع آبی در این منطقه پس از گذشت زمانی اندک خاک منطقه آسیب خواهد دید.

Drinking water, Irrigation, Salinity index, Water quality, Water resources management, آب شرب, آبیاری, شاخص شوری, کیفیت آب, مدیریت کیفیت آب