اسماعیل علیزاده - Department of Vector biology and Control, Faculty of Public Health, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran
الهام جهانی فرد - Infectious and Tropical Diseases Research Center, Health Research Institute, Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran
منا شریفی فرد - Department of Medical Entomology and Vector Control, School of Public Health, Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran

مقدمه و هدف: مرزنجوش (.Origanum Vulgare L) یک گیاه معطر است که متعلق به خانواده Lamiaceae می باشد. قسمت های هوایی این گیاه دارویی از جمله برگ، گل، ساقه و میوه برای اسانس گیری مورد استفاده قرار می گیرند. در این راستا، مطالعه مروری- تشریحی حاضر با هدف بحث و بررسی خاصیت دورکنندگی اسانس گیاه مرزنجوش در مدیریت آفات بهداشتی انجام شد. روش کار: جستجو در مطالعه حاضر با استفاده از واژگان کلیدی "اسانس گیاه مرزنجوش، آفات بهداشتی و دورکنندگی" در پایگاه داده های Scopus، Science Direct ، Web of Science و PubMed و موتور جستجوگر Google Scholar صورت گرفت. تعداد هفت مقاله مرتبط در این زمینه جمع آوری و مطالعه شد و نتایج آن ها استخراج گردید. یافته ها: ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه بر حسب محل رویش و واریته های آن متفاوت است؛ اما کارواکرول و تایمول به عنوان مهم ترین ترکیبات اسانس آن معرفی شده اند. اسانس گیاه مرزنجوش دارای خاصیت دورکنندگی علیه آفات بهداشتی از جمله ساس تختخواب، شپش سر و سوسری نوار قهوه ای و نیز علیه ناقلین بیماری های عفونی همچون آئدس آلبوپیکتوس، کولکس پیپینس و کنه تگزاسی می باشد. نتیجه گیری: با توجه به اینکه اسانس گیاهان از جمله مرزنجوش، عوارض جانبی کمتری برای انسان و محیط زیست داشته و تهیه آن ها راحت و ارزان می باشد، می توانند جایگزین نسبتا مناسبی برای مواد شیمیایی مصنوعی به منظور کنترل ناقلین بیماری های عفونی و آفات بهداشتی باشند.

Oregano, Public health pests, Repellency, آفات بهداشتی, دورکنندگی, مرزنجوش