محمد دشتی - Master of Professional Health Engineering, Head of Occupational Health, Azarshahr Health Center, Tabriz, Iran
رجبعلی حکم آبادی - Faculty Member of Health School, North Khorasan University of Medical Sciences, Bojnurd, Iran

مقدمه و هدف: حوادث ترافیکی و تلفات ناشی از آن یکی از چالش های کنونی جوامع انسانی است که سلامت انسان ها را به خطر انداخته و هزینه های اقتصادی بی شماری بر اقتصاد کشورها تحمیل کرده است. شناسایی علل و عوامل روانی موثر در بروز یا شدت وقوع حوادث ترافیکی بسیار مهم است؛ بنابراین، هدف این مطالعه بررسی عوامل رفتار ترافیکی در بروز تصادفات در رانندگان شهرستان آذرشهر در سال ۱۳۹۸ بود. روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی-مقطعی است که روی ۲۶۰ نفر از رانندگان شهرستان آذرشهر انجام شد. روش نمونه گیری به صورت تصادفی ساده بود. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه استاندارد رفتار رانندگی DBQ استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۸و آمار توصیفی و آزمون پیرسون بررسی و تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: میانگین سن شرکت کنندگان ۹/۵۹±۳۵/۳۲ سال، سابقه رانندگی ۷/۹۸±۱۰/۹۴ سال و مدت زمان رانندگی روزانه ۲/۶۹±۳/۱۹ ساعت بود. نتایج مطالعه نشان داد لغزش ها بیشترین سهم را در بروز تصادفات در رفتار رانندگان داشته است، به طوری که میانگین نمره لغزش ها، تخلفات عمدی، اشتباهات و تخلفات غیرعمدی به ترتیب ۱/۴۲، ۱/۱۸، ۱/۰۳ و ۱/۰۷ به دست آمد. تعداد تصادفات با جنس، سن، میزان تحصیلات، نوع خودرو، مدت زمان رانندگی و محل سکونت ارتباط معناداری داشت (۰/۰۵ P<). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد عواملی ازجمله جنسیت، سن، تحصیلات و مدت زمان رانندگی در بروز تصادفات رانندگی شهرستان آذرشهر نقش بسزایی دارند؛ بنابراین، برگزاری برنامه های آموزشی با هدف تغییر رفتار و نگرش رانندگان ضروری به نظر می رسد.

DBQ questionnaire, Driver behavior, Traffic accidents, پرسشنامه DBQ, حوادث ترافیکی, رفتار رانندگان