احمد جنیدی جعفری - Iran University of Medical Sciences
مهدی فرزادکیا - Iran University of Medical Sciences
میترا غلامی - Iran University of Medical Sciences
مینا محققی - Iran University of Medical Sciences

مقدمه و هدف: امروزه گسترش روزافزون استفاده از آنتی بیوتیک ها جهت کنترل بیماریهای انسان و حیوانات و نیز عدم توجه به دفع پسماندهای دارویی، فاضلاب های بیمارستانی و صنایع دارویی موجب بروز معضلات زیست محیطی شده است. در این ارتباط، پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی حذف آنتی بیوتیک سیپروفلوکساسین به عنوان پسماند دارویی در طول فرایند کمپوست سازی انجام شد. روش کار: در این مطالعه تجربی و کاربردی برای تهیه کمپوست از مخلوطی از فضولات دامی، زائدات میوه، کاه و لجن استفاده گردید. مدت فرایند ۴۰ روز بود. سیپروفلوکساسین در سه غلظت ۲۰ ، ۵۰ و ۱۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم به راکتورهای کمپوست اضافه گردید. شرایط دما، رطوبت، Carbon to Nitrogen) C/N ) و pH کمپوست تحت کنترل بود. نمونه برداری از راکتورها به صورت هفتگی صورت گرفت و جهت آنالیز آنتی بیوتیک ها از دستگاه (HPLC(High Performance Liquid Chromatograpy  استفاده گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS ۲۲ و براساس آزمون آماری واریانس یک طرفه ( ANOVA ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: میزان حذف سیپروفلوکساسین پس از ۲۱ روز و در انتهای فاز ترموفیلیک در راکتورهای حاوی ۲۰ ، ۵۰ و ۱۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم آنی بیوتیک به ترتیب برابر با ۴۷ / ۸۹ ، ۸۱ / ۸۸ و ۴۶ / ۸۶ درصد بود. همچنین در انتهای فرایند، میزان حذف برای هر سه راکتور ۹۹ / ۹۹ درصد بوده است. شایان ذکر می باشد که ویژگی های فیزیکی- شیمیایی کمپوست نهایی در محدوده استاندارد ملی بود. نتیجه گیری: استفاده از فرایند کمپوست هوازی جهت حذف آنتی بیوتیک سیپروفلوکساسین، اثربخش و سازگار با محیط زیست می باشد؛ به طوری که در پایان فرایند ۹۹ / ۹۹ درصد سیپروفلوکساسین حذف شد.

Antibiotic, Ciprofloxacin, Compost, Pharmaceutical waste, آنتی بیوتیک, پسماند دارویی, سیپروفلوکساسین, کمپوست