علی اصغر پاسبان - پژوهشگاه صنعت نفت، پژوهشکده توسعه فناوری های پالایش و فرآورش نفت، گروه پژوهش ارزیابی های تخصصی و استاندارد نفت خام و فرآورده ها
علی اکبر میران بیگی - پژوهشگاه صنعت نفت، پژوهشکده توسعه فناوری های پالایش و فرآورش نفت، گروه پژوهش ارزیابی های تخصصی و استاندارد نفت خام و فرآورده ها

سولفید هیدروژن یکی از مهم ترین ناخالصی های موجود در نفت خام و گاز طبیعی است که قبل از انتقال گاز یا پالایش نفت باید آن را جدا نمود. ترکیبات گوگردی موجود در نفت خام، اشکالات متعددی را در مرحله پالایش نفت خام و هنگام مصرف محصولات نفتی از نظر جنبه های کیفیت محصول و مسائل زیست محیطی ایجاد می کنند. علی رغم وجود روش هایی نظیر عریان سازی و استخراج که با صرف هزینه های فرآیندی بالا مواجه بوده و مستلزم برنامه های بلند مدت است، اخیرا اسکونجرهای شیمیایی به عنوان راه حل های کوتاه مدت با توجیه اقتصادی مناسب به ویژه در صنعت گاز به منظور شیرین سازی استفاده شده اند. یکی از راه های کاهش و حذف سولفید هیدروژن از نفت خام استفاده از اسکونجرهای شیمیایی می باشد که امروزه از این مواد جهت کاهش سولفید هیدروژن در ارتقای کیفیت مواد نفتی برای صادرات استفاده می شود. بعلت عدم وجود روش های استاندارد جهت ارزیابی کارایی آنها، در این مطالعه روش کنونی (سنتی) ارزیابی اسکونجرهای سولفید هیدروژن از نفت خام در شرکت های نفتی مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین با توجه به معایب روش موجود، روش جدیدی برای ارزیابی اسکونجرها تدوین شده است. این روش که به نام پژوهشگاه صنعت نفت یا RIPI نام گذاری گردیده است، اساسا دینامیکی بوده و از سرعت عمل بالایی برخوردار است، به طوری که می توان روزانه ۲۰ نمونه را با انحراف استاندارد نسبی ۴/۲ % ارزیابی نمود. بنابراین اسکونجرهایی که از سینتیک سریع واکنش حذف H۲S برخوردارند و به طور برگشت ناپذیر عمل می نمایند، از درجه موفقیت بالاتری برخوردار می باشند.

هیدروژن سولفید, نفت خام, اسکونجر, شیرین سازی, فرآورده های نفتی