احمد محمدی - گروه مهندسی نفت، پردیس بین المللی کیش، دانشگاه تهران، ایران
محمدرضا رسایی - انستیتو مهندسی نفت، دانشکده مهندسی شیمی، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، ایران
وحید مشایخی زاده - انستیتو مهندسی نفت، دانشکده مهندسی شیمی، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، ایران
علی نخعی - گروه مهندسی نفت، پردیس بین المللی کیش، دانشگاه تهران، ایران/ انستیتو مهندسی نفت، دانشکده مهندسی شیمی، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، ایران

بخش قابل توجهی از منابع هیدروکربوری ایران در مخازن شکاف دار واقع شده اند. وجود دو سیستم مختلف شکاف و ماتریس، باعث به وجود آمدن دو مدل برای ذخیره و عبور سیال می شود. ارزیابی واکنش بین سنگ و سیال و شناسایی میکرو فرآیند ها در مقیاس حفره، در شناخت بهتر فرآیند های تولید در این مخازن موثر است. مدل سازی شبکه حفره ای، امکان شبیه سازی محدوده وسیعی از شرایط مختلف، رژیم های جریانی متفاوت و شناسایی میکرو فرآیند ها در مقیاس حفره را فراهم می کند. از آنجا که در تزریق گاز غیرتعادلی در مخازن شکاف دار، تلفیقی از ریزش ثقلی و نفوذ مولکولی به فرآیند تولید کمک می کنند و تاکنون مطالعه ای در مقیاس حفره، که در برگیرنده اثر توامان هر دو فرآیند باشد، انجام نشده است، این مطالعه به بررسی این موضوع پرداخته است. در این تحقیق با توسعه یک مدل شبکه حفره ای که بر مبنای قیاس بین فرآیند خشک شدن هم دمای محیط متخلخل و فرآیند نفوذ مولکولی ساخته شده بود، با اضافه کردن اثر نیروی ثقل در یک مدل تک بلوکی و با حساسیت سنجی برروی پارامترهای مختلف محیط متخلخل و سیالات موجود در فرآیند نظیر نوع سیالات، فشارهای مختلف و ابعاد گلوگاه ها، فرآیند های ریزش ثقلی و نفوذ مولکولی مورد ارزیابی قرار گرفتند. براساس نتایج به دست آمده، در فشار kPa ۳/۱۰۱، زمان تخلیه فاز مایع در سیستم های هپتان-نیتروژن و هپتان-دی اکسید کربن به ترتیب حدود ۱۸ و ۱۷۰% از سیستم هپتان-متان بیشتر است. این روند در فشار بالا نیز صادق است. با تغییر فاز مایع از هپتان به اکتان و دکان، زمان تخلیه فاز مایع به ترتیب ۶/۳ و ۱۹ برابر دیرتر اتفاق می افتد. همچنین، نتایج نشان داد که اثر افزایش طول گلوگاه به اندازه افزایش شعاع گلوگاه، زمان تخلیه فاز مایع را طولانی تر نمی کند.

مخازن شکاف دار, فرآیند نفوذ مولکولی, فرآیند ریزش ثقلی, مدل سازی شبکه حفره ای, فرآیند خشک شدن