رویا خضرلو - رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی ، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، ایران
سید علی معلمی - مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، تهران، ایران
بهرام موحد - شرکت CAPE، تهران، ایران

در این پژوهش سازند خانه زو به عنوان یکی از مخازن هیدروکربوری ایران از نظر رخساره ها، محیط رسوبی، دیاژنز و کیفیت مخزنی مورد مطالعه قرار گرفته است. مطالعه سازند خانه زو با استفاده از تلفیق مطالعات سنگ چینه نگاری و زمین شناسی صحرایی در ۲ برش سطحی (آب قد و برش خانه زو (برش الگو)) و ۲ برش زیرسطحی (چاه افشار و چاه چهچه) در ناحیه کپه داغ واقع در شمال شرق ایران صورت گرفته است. مطالعات ‍پتروگرافی منجر به شناسایی ۸ ریزرخساره گردیده که در قالب سه کمربند رخساره ای اصلی شامل رمپ میانی، رمپ خارجی و حوضه نهشته شده اند. براساس شواهدی چون نبود رخساره های دوباره نهشته شده و تبدیل تدریجی رخساره ها به یکدیگر می توان نتیجه گرفت که رخساره های سازند خانه زو در یک سکوی کربناته از نوع رمپ هم شیب نهشته شده اند. مطالعات پتروگرافی همچنین نشان می دهد که فرآیندهای دیاژنزی مختلفی از جمله میکریتی شدن، آشفتگی زیستی، سیمانی شدن (بلوکی و دروزی)، انحلال فشاری، دولومیتی شدن، انحلال، پیریتی شدن و سیلیسی شدن بر روی رسوبات توالی مورد مطالعه اثرگذار بوده است. انواع تخلخل شناسایی شده در توالی مورد مطالعه شامل حفره ای، بین بلوری و شکستگی است. سیمانی شدن و تراکم نیز از فرآیندهای دیاژنتیکی است که سبب کاهش ویژگی های مخزنی شده است. با توجه به درصد پایین تخلخل، غیرمفید بودن آن ها و عدم وجود تراوایی کافی، افق مخزنی در این سازند از کیفیت بالایی برخوردار نیست. به بیان دیگر، شکستگی و انحلال بر کیفیت مخزنی تاثیرگذار نبوده چراکه در غالب موارد توسط سیمان پر شده اند.

سازند خانه زو, کپه داغ, رخساره, محیط رسوبی, فرآیندهای دیاژنزی, کیفیت مخزنی