رومینا همپائیان - گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران
حسین رحیم پور بناب - دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران
محمدرضا کمالی - پردیس پژوهش و توسعه صنایع بالادستی پژوهشگاه صنعت نفت
سیدرضا موسوی حرمی - دانشکده علوم، گروه زمین شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد

سازند سورمه از مخازن بزرگ نفتی در ایران و خاورمیانه محسوب می شود. لیتولوژی این سازند از نهشته های کربناته دولومیتی در بخش فوقانی و آهکی دولومیتی در بخش تحتانی به همراه انیدریت به صورت بین لایه ای و درون لایه ای تشکیل شده است. با توجه به مطالعاتی که در این میدان ها انجام گرفته، تغییراتی از جمله تغییر رخساره، نوع و شدت عملکرد فرآیند های دیاژنزی و نوع لیتولوژی بر روی تخلخل و نفوذپذیری موثر می باشند. با مقایسه این عوامل در این دو میدان می توان به این نتیجه رسید که نهشته های دولومیتی میدان بلال بیشتر شامل رخساره های محیط سدی و لاگونی می باشد که به سمت جنوب شرقی از میزان نهشته های دولوگرینستونی سدی با فابریک دانه افزون کاسته شده و میزان نهشته های دولوپکستونی لاگونی افزایش می یابد و در میدان سلمان رخساره های دولووکستون و دولومادستون محیط پهنه جزرومدی با  فابریک گل افزون بالاترین تعداد را به خود اختصاص می دهند که به دلیل گسترش بالای سیمان انیدریتی از مقدار تخلخل و تراوایی آنها کاسته شده است و علت آن می تواند کمتر شدن عمق حوضه از سمت میدان بلال به طرف میدان سلمان باشد به طور کلی این دو میدان در مقایسه با هم دارای رخساره های تقریبا مشابه اند اما بیشترین تفاوت که روی کیفیت مخزنی آنها تاثیر داشته میزان فراوانی رخساره های دانه افزون و درصد سیمانی شدگی انیدریتی می باشد

سورمه فوقانی (عرب), میدان بلال, میدان سلمان, کیفیت مخزنی, تغییر رخساره