سید جمال الدین آروس - دانشکده مهندسی نفت و گاز، پژوهشکده نفت و گاز سهند، دانشگاه صنعتی سهند تبریز، ایران
الناز خداپناه - دانشکده مهندسی نفت و گاز، پژوهشکده نفت و گاز سهند، دانشگاه صنعتی سهند تبریز، ایران
سید علیرضا طباطبائی نژاد - دانشکده مهندسی نفت و گاز، پژوهشکده نفت و گاز سهند، دانشگاه صنعتی سهند تبریز، ایران

برهم کنش سنگ و سیال نقش مهمی در بسیاری از جنبه های مطالعاتی ارزیابی سازند و تعیین مشخصات مخزن ایفا می کند. واکنش شیمیایی سیالات تزریق شده با سنگ و سیال مخزن به دلیل تغییر خواص نفت و همچنین تغییر خواص پتروفیزیکی سنگ، بازدهی فرآیندهای ازدیاد برداشت نفت را تحت تاثیر قرار می دهد؛ بنابراین، بررسی این برهم کنش ها در طول عملیات ازدیاد برداشت نفت امری ضروری است. در این پژوهش تاثیر پارامترهای جهت گیری تزریق در مدل شن فشرده، سرعت و فشار تزریق گاز در برهم کنش سنگ و سیال طی فرآیند تزریق CO۲ به عنوان مکانیسم برداشت ثالثیه به مخزن ماسه سنگی حاوی نفت سنگین با تراوایی بالا مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی جهت گیری مدل شن فشرده نشان می دهد که به دلیل جابه جایی با پایداری گرانشی در حالت تزریق عمودی، انحلال کانی ها و همچنین رسوب آسفالتین در این حالت تزریق بیش از حالت تزریق افقی است. در آزمایش های مربوط به بررسی فشار تزریق مشاهده شده است که با افزایش فشار تزریق، انحلال مواد معدنی و رسوب آسفالتین افزایش می یابد؛ زیرا با افزایش فشار، CO۲ بیشتری در نفت خام و آب سازندی حل می شود. نتایج بررسی سرعت تزریق نشان می دهد که با کاهش سرعت تزریق مدت زمان در تماس بودن اسید تشکیل شده با سنگ و همچنین، CO۲ با نفت خام افزایش می یابد. بنابراین، احتمال انحلال کانی ها و رسوب آسفالتین افزایش می یابد. برای این پژوهش از نمونه نفت و ماسه یکی از مخازن نفتی جنوب ایران استفاده گردید.

برهم کنش سنگ و سیال, تزریق دی اکسید کربن, جهت گیری تزریق, نفت سنگین, مخزن ماسه سنگی