آرش ربانی - دانشگاه صنعت نفت
محمد حسین غضنفری - استادیار و مسئول اجرایی دوره مهندسی نفت دانشگاه صنعتی شریف

اگرچه تاکنون مدل های بسیاری برای پیش بینی افت تراوایی در اثر تشکیل رسوب ذرات آسفالتین در سازند ارائه شده اند، مدل سازی حاضر، با رویکردی جدید نسبت به تحقیقات قبلی و به صورت نسبتا تحلیلی به بررسی اثرات هیدرودینامیکی حضور رسوب آسفالتین در سازند خواهد پرداخت. در این پژوهش، برای یافتن میزان کاهش تراوایی مغزه در اثر رسوب آسفالتین، از تغییرات شعاع هیدرولیک محیط متخلخل استفاده می شود. ایده اصلی در مدل سازی حاضر این گونه بیان می شود که با رسوب کردن ذرات درون سازند، علاوه بر آن که فضای خالی دردسترس سیال برای حرکت کاهش پیدا می کند، مقداری از پتانسیل جریان سیال هنگام عبور از لابه لای ذرات رسوب کرده به علت نیروی درگ کاسته می شود. این کاهش پتانسیل جریانی به کم شدن تراوایی سازند می انجامد. در این پژوهش، با استفاده از داده های به دست آمده از تغییر توزیع نسبی شعاع ذرات با گذر زمان و با این فرض که این توزیع در داخل و خارج محیط متخلخل یکسان است، اعدادی برای کاهش تراوایی به دست آمدند که با نتایج حاصل در مقالات موجود مطابقت می کرد. مدلسازی با استفاده از نرم افزار MATLAB انجام و برنامه ای برای محاسبه تغییر نسبی تراوایی بعد از تخریب سازند نوشته شد. از امتیازات این روش این است که نسبتا تحلیلی است و در آن از تقریب های عددی استفاده نشده است. این نکته باعث انعطاف پذیری بیشتر مدل در حل مسائل گوناگون تخریب سازندی می شود. علاوه برآن، این مدل دینامیک می تواند با معلوم بودن تابعیت تغییرات توزیع شعاع ذرات رسوب با زمان، پیشرفت فرآیند رسوب گذاری را پیش بینی کند.

آسیب سازند, توزیع فراوانی نسبی شعاع ذرات, شعاع هیدرولیک سازند, تراوایی نسبی, فیلتراسیون