حسین قجاوند - معاونت سیاستگذاری فناوری، اداره کل فناوری وزارت نفت، تهران، ایران
محمد ابراهیم شفیعی - موسسه مطالعات بین المللی انرژی، تهران، ایران

به کارگیری مراکز پیشرفته علمی، تحقیقاتی و فن آوری و ایجاد رابطه عمیق بین صنعت نفت و دانشگاه ها از ضروریات توسعه یافتگی بوده و برای رسیدن به هدف، لازم است این مراکز جهت ایجاد پل همکاری با مراکز علمی و فناوری پیشرفته جهان مورد حمایت قرار گیرند. لذا بسترسازی برای دست یابی به فن آوری های پیشرفته مورد نیاز صنعت نفت از طریق رشد و تقویت مراکز مذکور از اولویت بالایی برخوردار است. از طرفی ارتقاء ساختار دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی به منظور آماده شدن برای کمک به توسعه فن آوری های ازدیاد برداشت و بهبود تولید صیانتی از مخازن نفت و گاز کشور نیز اقدام مهمی بوده و باید مورد توجه قرار گیرد. در این راستا، شناخت فناوری های نوظهور و پیشرفته در حوزه بالادستی و نحوه دست یابی به آن ها، انتقال و بومی سازی و نهایتا توسعه آن ها بسیار مهم بوده و این اقدام باید منتج به کاهش هزینه های عملیاتی و زمان انجام کار، سهولت و بهبود عملیات تولید و ایجاد ارزش افزوده از مسیر نوآوری و خلق فناوری گردد. بنابراین مطالعه، طراحی و پیشنهاد یک مدل مناسب برای تکمیل و ارتقاء زنجیره ارزش برای رشد بیشتر توانایی های این مراکز با بهره گیری از نظر نخبگان دانشگاهی و افراد صاحب نظر صنعت نفت برای تعیین معیارها، شاخص ها و ارائه مدل انتخاب شرکای خارجی صاحب فناوری ضروری می نماید. لذا در این پژوهش کاربردی با در نظر گرفتن اسناد بالادستی و اهداف وزارت نفت برای مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز، یک مدل مناسب زنجیره ارزش پیشنهاد گردیده است. همچنین با بهره گیری از نظر نخبگان دانشگاهی و افراد صاحب نظر در سطوح وزارت نفت، شرکت ملی نفت ایران و شرکت های فرعی و تابعه آن و تحلیل نتایج، مدل انتخاب شرکای خارجی در توسعه فن آوری های بالادستی صنعت نفت، طراحی و در مقاله حاضر ارائه شده است.

فناوری های ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز, بهبود تولید, مراکز تحقیقاتی, علمی و فناوری, زنجیره ارزش, معیارهای انتخاب شرکای خارجی