لیلا کرمی - گروه عمران، دانشگاه قم
علی محمد رجبی - زمین شناسی مهندسی دانشگاه تهران

لس ها از جمله خاک های فروریزشی هستند که در صورت اشباع شدن، کاهش حجم ناگهانی و زیادی از خود نشان می دهند. کشور ایران از جمله کشور هایی است که لس در بخش های مختلفی از آن پراکنده شده است. هدف از این پژوهش، بهبود پارامتر های مقاومتی خاک لس گرگان (شمال ایران) با استفاده از نسبت های مختلفی از ژئوپلیمر (ترکیبی از لس و متاکائولن) می-باشد. بدین منظور، در این مطالعه علاوه بر انجام آزمایش های شناسایی مجموعه ای از آزمایش های مقاومت فشاری تک محوری، مقاومت کششی برزیلی، سرعت موج فشاری و تراکم اصلاح شده، همچنین آزمایشاتSEM ، EDX وXRD برای بررسی ریزساختار خاک تثبیت نشده و تثبیت شده انجام شده است. در نمونه های تثبیت شده با ژئوپلیمر، با افزایش زمان عمل آوری و نسبت لس به متاکائولن با ثابت بودن میزان محلول فعال کننده قلیایی، مقاومت تک محوری، مقاومت کششی و سرعت موج فشاری نمونه ها کاهش می یابد. به طوری که با افزایش زمان عمل آوری مقاومت فشاری تک محوری نمونه ها ۸۳/۰، کاهش یافته و نرخ این کاهش مقاومت در ۷ روز اول بیشتر است. نتایج آنالیز XRD و تصاویر SEM نشان می دهند که ساختار پراکنده خاک لس در اثر افزودن ژئوپلیمر تغییر می کند و با تولید ژل آلومینوسیلیکاتی منجر به افزایش مقاومت نهایی، کاهش تخلخل و همگن تر شدن ساختار خاک لس می شود.

لس, ژئوپلیمر, متاکائولن SEM, XRD