مرجان شاهین فر - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
غلامرضا لشکری پور - استاد گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد غفوری - استاد گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد

در این پژوهش روابط بین مقاومت فشاری تک محوری با تخلخل و خصوصیات پتروگرافی شامل نوع سیمان و مقادیرکوارتز، فلدسپات و خرده سنگ بر روی ماسه سنگ های سازند های زون کپه داغ در شمال شرق ایران بررسی گردید. برای این منظور ۲۲ نمونه از ماسه سنگ های سازندهای شوریجه و نیزار برداشت شد و مورد ارزیابی قرار گرفت. تعیین مقاومت فشاری علیرغم اهمیت آن در پروژه های مهندسی، آزمایشی زمان بر و پر هرینه می باشد. از این رو استفاده از روابط همبستگی بین مقاومت فشاری تک محوری ماسه سنگ ها با خصوصیات پتروگرافی آن می تواند کاربرد های بسیاری در پروژه های مختلف مهندسی در تخمین مقاومت فشاری با هزینه و زمان کم تر داشته باشد. برای این منظور در این تحقیق از ضریب همبستگی آماری پیرسن و رگرسیون های آماری تک متغیره و چندمتغیره استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان دهنده آن است که روش پتروگرافی معرفی شده در این تحقیق جهت محاسبه مقاومت فشاری تک محوری سنگ های مورد مطالعه روشی با برآورد خطای پائین جهت تعیین مقاومت ماسه سنگ ها می باشد. این نتایج نشان داد که برخلاف سنگ های دیگر، نقش نوع سیمان (سیلیسی یا آهکی) بر مقاومت این نوع سنگ ها بیشتر از نقش نوع کانی ها تشکیل دهنده و تخلخل تاثیر دارد. براساس نتایج تحقیق رابطه ای با ضریب هبستگی بالا (R۲ = ۰.۹۳) برای پیش بینی مقاومت فشاری ماسه سنگ های مورد مطالعه بر اساس درصد و نوع سیمان پیشنهاد شده است.

"مقاومت فشاری تک محوری", "ماسه سنگ", "تخلخل", "ویژگی های پتروگرافی", "رگرسیون تک متغیره و رگرسیون چندمتغیره"