بررسی واکنش های فیزیولوژیکی و بیوشمیایی ارقام گندم دیم به تنش سرما در سیستم کشاورزی حفاظتی
عنوان مقاله: بررسی واکنش های فیزیولوژیکی و بیوشمیایی ارقام گندم دیم به تنش سرما در سیستم کشاورزی حفاظتی
شناسه ملی مقاله: JR_IDAJ-12-1_006
منتشر شده در در سال 1402
شناسه ملی مقاله: JR_IDAJ-12-1_006
منتشر شده در در سال 1402
مشخصات نویسندگان مقاله:
هادی خرسندی - -گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران - موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
سعید زهتاب سلماسی - مرکز علمی کشاورزی پایدار آلکالده، گروه علوم گیاهی و محیط زیست، دانشگاه ایالتی نیومکزیکو، آلکالده، آمریکا
رامین لطفی - موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
کاظم قاسمی گلعذانی - گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
خلاصه مقاله:
هادی خرسندی - -گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران - موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
سعید زهتاب سلماسی - مرکز علمی کشاورزی پایدار آلکالده، گروه علوم گیاهی و محیط زیست، دانشگاه ایالتی نیومکزیکو، آلکالده، آمریکا
رامین لطفی - موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
کاظم قاسمی گلعذانی - گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
کشاورزی حفاظتی از راهبردهای موفق کشاورزی پایدار در شرایط تغییرات اقلیمی به ویژه کاهش بارندگی می باشد. در سیستم کشاورزی حفاظتی با حفظ بقایا دمای خاک کاهش می یابد و این موضوع ممکن است روی رشد محصول در اقلیم سرد موثر باشد. برای این منظور، آزمایشی در سال های زراعی ۹۸-۱۳۹۷ و ۹۹-۱۳۹۸ در دو شرایط کنترل شده و مزرعه ای در موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور روی ارقام مختلف گندم دیم اجرا شد. در شرایط کنترل شده، ارقام گندم (سرداری، باران، ریژاو، ساجی، گردیش و راسکون) در اتاقک رشد در معرض دماهای مختلف سرد و یخبندان (۴+، ۵-، ۱۰- و ۱۵- درجه سانتی گراد) قرار گرفتند و در شرایط مزرعه ارقام گندم در سه تاریخ مختلف کاشت (اواخر شهریور، اواخر مهر و اواخر آبان) در تناوب با نخود در سیستم کشاورزی حفاظتی و مرسوم در قالب طرح اسپلیت- اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار کشت شدند. نتایج شرایط کنترل شده نشان داد که ارقام سرداری و باران با دارا بودن بیشترین میزان کلروفیل و آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز و کمترین میزان پراکسیداسیون لیپیدی غشا از ارقام متحمل به سرما بودند. در مقابل میزان پراکسید هیدروژن ارقام ریژاو و ساجی (حساس به سرما) در دمای ۱۵- درجه سانتی گراد بیشتر از سایر ارقام بود. تمامی ارقام در شرایط مزرعه و در تیمار بدون خاکورزی بیشترین فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و کمترین میزان H۲O۲ و MDA را داشتند، با این وجود سرداری و باران نسبت به سایر ارقام از کارایی بیشتری در تحمل به تنش سرما برخوردار بودند. بنابر نتایج بدست آمده در سیستم کشاورزی حفاظتی در اراضی دیم مناطق سرد، تاریخ کاشت و مراحل فنولوژیکی گیاه در برخورد با سرما در زمستان و بهار از اهمیت بالایی برخوردار بوده و انتخاب ارقام متحمل به سرما با بهبود ویژگی های فیزیولوژیکی تحت تنش سرما میتواند آسیبهای تنش سرمایی را به شدت کاهش دهد.
کلمات کلیدی: آنزیم آنتی اکسیدان, دیم, فتوسنتز, کشاورزی حفاظتی, تنش دمایی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1866008/