مریم میراکبری - tehran university
قاسم مرتضایی - Iranian Academic Center for Education, Culture and Research
محسن محسنی - Tehran University

منابع اب سطحی و زیرزمینی به شدت تحت تاثیر دوره­های کمبود بارش واقع می­شوند. شاخص­های متعددی برای ارزیابی خشکسالی ارائه شده که هر یک بر­اساس متغییرهای هواشناسی و هیدرولوژیکی می­باشد. در این پژوهش با استفاده از شاخص­های SPI و SPEI و شاخص­های SDI و GRI وضعیت خشکسالی­های هواشناسی و هیدرولوژیک بترتیب ارزیابی شد و تاثیر خشکسالی هواشناسی بر هیدرولوژیک تعیین گردید. همبستگی بین شاخص­ها در مقیاس­های زمانی مختلف بررسی شد. بر این اساس شاخص SPEI بدلیل لحاظ کردن پارامتر دما در کنار بارندگی از همبستگی بالاتری نسبت به شاخص SPI با SDI برخوردار است که در مقیاس زمانی ۹ و ۱۲ ماهه در همان ماه و یک ماه بعد دارای بیشترین همبستگی می­باشد. همچنین SPEI در مقیاس ۲۴ و ۴۸ ماهه با ۳ ماه تاخیر با شاخص GRI بیشترین همبستگی را دارد که حاکی از تاثیرگذاری خشکسالی هواشناسی بعد از گذشت دو سال و بیشتر بر سطح آب زیرزمینی می­باشد. اطلاع از فاصله زمانی بین وقوع خشکسالی هواشناسی به عنوان عامل اصلی دیگر خشکسالی­ها، به مدیران و برنامه ریزان کمک خواهد کرد تا اقدامات مدیریتی لازم جهت مقابله با خشکسالی ناشی از کمبود منابع آبی سطحی وزیرزمینی به عمل آورند.

Keywords: SPI, SPEI, SDI, GRI, Cross correlation, Azam river basin' Harat., کلمات کلیدی: شاخص های SPI, SPEI, SDI و GRI, همبستگی متقاطع, حوزه رودخانه اعظم هرات