منصور جهان تیغ - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان

این تحقیق در پی ارزیابی تاثیر عملیات آبخیزداری بر روی تغییر رفتار وضعیت رسوب حوزه آبخیز سنیب در تفتان خاش می باشد. برای اجرای این پژوهش ابتدا گزارشات پایه حوضه مورد بررسی و اقدام به جمع آوری آمار و اطلاعات، نقشه ها و داده های مورد نیاز در خصوص بارش، رواناب و رسوب  گردید. بازدیدهای صحرایی به منظور برداشت مشخصات سازه های اجراء شده انجام پذیرفت و ابعاد سازه ها اندازه گیری شد. بارندگی منطقه نیز در طول مدت پژوهش آماربرداری شد. میزان فرسایش و رسوب ویژه هر یک از زیر حوضه ها به استفاده از روش PSIAC اندازه گیری شد. برای اندازه گیری میزان رسوب اشل هایی در داخل مخازن ۴۵ بند قرار گرفت و در طول هر سیلاب مورد اندازه گیری  قرار گرفت. نتایج نشان داد که در طول مدت اجرای طرح ۱۱ مورد بارندگی بیش از ۱۰ میلی متر در حوضه به وقوع پیوست که ۶ مورد آن منجر به ایجاد رواناب، ۳ بارندگی در مخازن بندها مهار و ۲ مورد نیز روانابی در پی نداشت. در طول مدت اجرای طرح ۵۴۵۵۲۵ متر مکعب سیلاب وارد مخازن بندها شد که ۰۳۷/۰ آن از ذرات خاک و سایر مواد همراه سیلاب تشکیل شده است. در مجموع  ۱۹۸۲۴ متر مکعب رسوب در مخازن سازه های احداثی ترسیب یافت که سهم هر هکتار، بطور متوسط تولید ۱۰ متر مکعب رسوب در داخل مخازن بندها در مدت دو سال بوده است.

Taftan basin, runoff volume. watershed management, sediment control. ‎, واژه های کلیدی: آبخیز تفتان, حجم سیلاب, فعالیت های آبخیزداری, کنترل رسوب.