مینا پوراسماعیل - دانش آموخته ی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
علی سلاجقه - استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
آرش ملکیان - دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
امیررضا کشتکار - دانشیار مرکز تحقیقات بین المللی بیابان، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران کرج، ایران

کشور ایران جزء ۱۰ کشور آسیب ­پذیر از بلایای طبیعی در جهان به شمار می ­آید که در این بین سیلاب از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از جنبه ­های مهم در برنامه­ ریزی توسعه، توجه به آسیب­ پذیری کشور و از همه مهم ­تر آسیب ­پذیری شهرها در مقابل تهدیدات ناشی از بلایای طبیعی است، بنابراین تصمیم ­گیری در محیط­ های شهری یکی از مسائل بسیار مهم در مدیریت نوین به شمار می­ رود. هدف از این پژوهش اولویت بندی معیارهای آسیب ­پذیری شهر در برابر سیل با استفاده از روش دلفی می­ باشد. جامعه آماری کارشناسان و متخصصانی بودند که در زمینه مدیریت آسیب­ پذیری حوزه­ های شهری دارای دانش و تجربه کافی بودند. برای انجام این پژوهش نخست با استفاده از مطالعات کتابخانه ای شناخت جامعی از عوامل تاثیرگذار در آسیب ­پذیری شهرها در برابر سیل به دست آمد، و پس از آن با استفاده از روش دلفی و با نظر کارشناسان خبره، شاخص­ های موثر انتخاب و رتبه بندی شدند. نتایج نشان داد که از بین شاخص­ های مورد بررسی ظرفیت انتقال کانال اصلی و عملیات کنترل سیل با ۲/۳۰ درصد، تراکم زهکشی با ۲۹ درصد، شرایط توپوگرافی و کاربری اراضی شهری با ۶/۲۸ درصد از مهم­ترین معیارها هستند. بنابراین، می ­توان نتیجه گرفت که تکنیک دلفی سازوکار مناسب و قابل قبولی برای توسعه­ معیارهای موثر در نشان دادن آسیب­ پذیری شهرها در برابر سیل به شمار می­ آید.

سیلاب شهری, بلایای طبیعی, تصمیم گیری, معیار, کرج