رضا خلیلی - دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
قدیر نصری - دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
محمد عسکری ارمندی - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

مسائل امنیتی خاورمیانه با وقوع حوادث تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ وارد فضای جدیدی شد که یکی از نمودهای آن را در برجسته شدن رقابت ایران و عربستان بر سر رهبری منطقهای میتوان دید. این رقابت، خود به پیچیدگی بیشتر مسائل امنیتی و وقوع بحرانهای جدید امنیتی منجر شد که نه تنها برای امنیت مردم منطقه، بلکه برای صلح و امنیت بینالمللی نیز مهم است. با توجه به اهمیت موضوع، در این مقاله تاثیر رقابت ایران و عربستان به عنوان دو کشور مدعی رهبری در خاورمیانه را بر امنیت این منطقه پس از حوادث یازده سپتامبر در چارچوب نظریه مجموعه امنیتی منطقهای بررسی می کنیم. پرسش اصلی این است که رقابت ایران و عربستان پس از حوادث یازده سپتامبر ۲۰۰۱ چه تاثیری بر تحولات مجموعه امنیتی خاورمیانه داشته است؟ در پاسخ به این پرسش، این فرضیه مطرح میشود که رقابت ایران و عربستان پس از حوادث یازده سپتامبر ۲۰۰۱ باعث افزایش ناامنی در خاورمیانه و افزایش مداخله قدرتهای جهانی در منطقه شده است که نتیجه آن شکلگیری بحرانهای دامنهدار امنیتی و بیثباتی بوده است. در گردآوری دادههای پژوهش از منابع کتابخانهای و اسنادی مرتبط با موضوع استفاده میکنیم و در تجزیه وتحلیل دادهها نیز با بهرهگیری از روش تاریخی و مقایسهای به توصیف و تحلیل تاثیر رقابت این دو کشور بر تحولات در مجموعه امنیتی خاورمیانه پس از حوادث یازده سپتامبر میپردازیم.

ایران, خاورمیانه, عربستان سعودی, مجموعه امنیتی منطقهای, یازده سپتامبر