محمد هاتفی - استادیار پژوهشکده اندیشه سیاسی، انقلاب و تمدن اسلامی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

پژوهش حاضر دگردیسی های درزمانی در دو سطح بیان و محتوا در تابلوهای مسیح و تابلوهای عاشورایی را از منظر نشانه  معناشناسی و به صورت تطبیقی بررسی می کند. نتایج تحقیق نشان می دهد در تابلوهای مسیحی، هم پای هر تحول سبکی و پارادایمی از شیوه کلاسیک تا مدرن و پست مدرن، دو سطح بیان و محتوا نیز پابه پای هم تغییر می کنند. در پنج شیوه سبکی شناسایی شده، مسیح به شش شیوه بازنمایی می شود: ارائه دهنده پیام، پادشاه، رنجور شایسته همدلی، رنجور بی اهمیت، زشت و موضوع لذت. بنابراین بازنمایی مسیح، فرآیندی از مسیح با ارزش به بی ارزش و نهایتا ضد ارزش را نشان می دهد. مسیح در آخرین فرآیند استحاله ارزشی، به ضد مسیح تحول می یابد، اما متن عاشورایی در هر سه شیوه کلاسیک، مدرن و پسامدرن علی رغم تحول در سطح بیان از روایی به وصفی و سپس انتزاعی و با وجود تغییر مخاطب از عام به خاص، در سطح محتوا ثابت مانده و ارزش و معنای (ایدئولوژی) واحدی را بازنمایی می کند. متن های عاشورایی مدرن و پست  مدرن با همه  زمانی و همه  مکانی سازی انتقام عاشورایی و تقابل خیر/شر به سطح، مدرنیسم/پست مدرنیسم مبناگرا یا مبناگرایی مدرن/ پست  مدرن را معنادار جلوه می دهند؛ زیرا همان ارزش هایی را بازنمایی می کنند که متن عاشورایی کلاسیک معرفی می کرد.

historical culture, semiotics, painting, Ashura, Christ., فرهنگ تاریخی, نشانه معناشناسی, نقاشی, عاشورا, مسیح