معصومه عالم راثی - استادیار، گروه معماری، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
کیوان اصلی مندولکانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

هویت ایرانی اسلامی بیانگر خصوصیات فرهنگی و مشخصات این مرز و بوم است. موضوعی که باید در تمام جنبه های زندگی، به خصوص در عرصه معماری و شهرسازی پدیدار شود. دستیابی به معماری با هویت، موضوعی ارزشمند و پراهمیت در معماری معاصر ایران است؛ چرا که در گذشته معماری ایرانی و اسلامی یکی از تاثیرگذارترین سبک های معماری در جهان بود. در معماری ایران دوران اسلامی آثار شاخص و ماندگاری به یادگار مانده است. معماری و شهرسازی سنتی ایران در دوران معاصر و در پی گسترش با جهان غرب، از سبک های غربی تاثیر پذیرفته است. این سبک ها نمی توانند محملی برای انتقال فرهنگ ایرانی اسلامی باشند. بر همین اساس برای شناسایی هویت جامعه سنتی ایران بررسی عناصر هویت ساز در معماری سنتی ایران شیوه مناسبی به نظر می آید. هدف پژوهش حاضر یافتن مولفه های هویت ساز در خانه انصاری است. این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی و تحلیلی و مطالعه منابع اسنادی میراث فرهنگی و تحلیل میدانی صورت گرفته است. در این راستا در این مقاله، ابتدا تعاریفی از هویت، ابعاد هویت و عناصر کالبدی و فرهنگی هویت ساز از دیدگاه محققان بررسی شده است. سپس ابعاد هویت ساز در خانه انصاری ارومیه به عنوان بنای شاخص دوره قاجار مورد بررسی قرار گرفته و در جدول هایی مولفه های شناسایی شده تبیین شده است. با بهره گیری از عناصر شناسایی شده در خانه های معاصر به شکل امروزی می توان منجر به بهبود نقش و عملکرد خانه امروزی شده و هویت گذشته را در بنای امروزی بازیافت.

هویت، عناصر کالبدی، خانه انصاری، ارومیه