کیوان زند کریمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی
مریم ناز بهرام منش - استادیار، سازمان زمین شناسی
بهرام نجفیان - ستادیار، دانشگاه شهید بهشتی
حمید وزیری - استاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران- شمال

در این مطالعه روند تکاملی آرکائدیسکویدئای ویزئن سازند مبارک در برش ولی آباد با استفاده از شناسایی ٣٩ گونه متعلق به ٩جنس، برای اولین باردر ایران مورد برسی قرار گرفت. آرکائدیسکویدئا به سبب روند تکاملی بسیار آشکار گزینه مناسبی برای بیواستراتیگرافی وزین محسوب میشوند. در روند تکاملی آرکائدیسکویدئا میتوان ظهور آنها را از Lapparentidiscus با دیواره میکروگرانولار وپیچش پلان اسپیرال اولوت مشاهده کرد که دو دودمان ازآنها منشا میگیرد: دودمانی با پیچش پلان اسپیرال ودیواره میکروگرانولار داخلی و هیالین خارجی Ammarchaediscus-Viseidiscus-Uralodiscus که دارای یک پلاگ نافی در انواع Ammarchaediscus-Viseidiscus هستند و در نهایت به جنس های Betpakodiscus و Browneidiscus با دیواره سودوفیبروز تحول می یایند و دودمانی دیگر با پیچش هلالی و نوسانی Planoarchaediscus-Glomodiscus-Melarchaediscus که درنهایت به انواع Archaediscus با آرایش از نوع tenuis دوکی شکل) و نیزجنس Nodsarchaediscus منجر میشود. آرکائدیسکویدئای ویزئن سازند مبارک روندتکاملی مشابه را با آرکائدیسکویدئای مطالعه شده از مناطق بلژیک، فرانسه ایرلند ، انگلیس، جنوب چین و جمهوری چک نشان میدهد با این تفاوت که جنس Ammarchaediscus قبل از Uralodiscus ظاهر میشود و خانواده Asteroarchaediscidae و نیز اشکال با پیچش شبه میلیولیدی شکل دیده نمیشود.

آرکائدیسکویدئا، سازند مبارک، برش ولی آباد، ویزئن