بهمن ساعدی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی دانشگاه بوعلی سینا همدان
مجتبی حیدری - عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان، گروه زمین شناسی دانشکده علو
حسن محسنی - عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان، گروه زمین شناسی دانشکده علو
علی اکبر مومنی - عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شاهرود، گروه زمین شناسی دانشکده علوم پای

سنگ نبشته داریوش به عنوان یکی از قدیمیترین سندهای تاریخ و تمدن ایران، بر روی سنگآهکهای بیستون در ٣٠ کیلومتری شرق کرمانشاه نقش بسته است. در سالهای اخیر، گسترش سریع روند شهرنشینی و صنعتی شدن در این منطقه باعث افزایش آلودگی هوا شده است. بارانهای اسیدی به عنوان پیامد آلودگی هوا تأثیر مخربی بر روی این سنگنبشته داشته است. مطالعات درزهبرداری نشان داد که شبکه درزهها بهعنوان مسیرهای هدایت آب باران به سمت کتیبه، نقش اساسی در انحلال و زوالپذیری سنگهای کتیبه دارند. جهت برآورد تأثیر آلایندههای جوی بر سنگهای منطقه، اثر محلول اسید سولفوریک در pH های مختلف بر روی دوام و مقاومت سنگ آهکهای بیستون مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، آزمایش دوام وارفتگی و دوام تر و خشک شدن تا ١۵ چرخه با pH های 2/5 ، 5 و 7 انجام و شاخص دوام ارزیابی گردید. جهت برآورد اثر pH بر روی مقاومت کششی نمونهها در آزمایش تر و خشک شدن از نمونههای آزمایش برزیلی استفاده شد. نتایج این آزمایشها، نشان داد که با کاهش pH دوامپذیری و مقاومت کششی این سنگها کاهش پیدا میکند.

سنگ نبشته بیستون، باران اسیدی، زوال پذیری