حامد دژآباد - دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران، پردیس فارابی، قم، ایران
سیده محبوبه کشفی - دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
محمود عاشوری - کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران، پردیس فارابی، قم، ایران

انگیزه، یک عامل درونی فعال ساز و جهت دهنده به رفتار افراد است. انسان می تواند با تحلیل رفتارهای شخص و نحوه برخورد وی در مواجهه با عملکرد دیگران به هم جهت بودن انگیزه ها پی ببرد. پی بردن به انگیزه افراد، راهگشای خوبی برای درک صحیح از جزای یکسان فرد راضی و عامل است. موارد متعددی در آموزه های اسلامی وجود دارد که به جهت انگیزه مشترک جزای فرد راضی همچون جزای فرد عامل معرفی شده است. این پژوهش، درصدد است با روش توصیفی تحلیلی و با تامل در آیات و روایات، به تحلیل روان شناختی انگیزه و جلوه های آن از دیدگاه خداوند و معصومین؟عهم؟ بپردازد. بدین ترتیب، چرایی جزای یکسان شخص راضی و جزای عمل فرد عامل نیز تبیین شود. با بررسی مجموعه آیات و روایات پیرامون موضوع انگیزه، نتایج حاصل از پژوهش حاکی از این است که انگیزه فرد در کیفیت جزای عمل فرد موثر است و می توان آن را عاملی مهم در یکسان شمردن جزای فرد راضی با جزای فرد عامل دانست.

انگیزه, جزای عمل, متون دینی, تحلیل روان شناختی, رفتار