مسیب حشمتی - دانشیار، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و
محمد قیطوری - استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه،
مجتبی صانعی - دانشیار پژوهشی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
رضا باقریان - استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی

پروژه های آبخیزداری و منابع طبیعی اعم از مدیریتی، سازهای و بیولوژیکی به منظور حفاظت از منابع پایه (آب، خاک و پوشش گیاهی) و تداوم تولید از طریق حفظ حاصلخیزی خاک و پایداری کشاورزی طراحی و اجرا میگردند. تغییرات اقلیمی کنونی و بیم تداوم آن در آینده موجب شده تا نگرانی اساسی در این زمینه بیشتر باشد. هدف از این تحقیق ارزیابی کیفی و فنی پروژه های اجرا شده آبخیزداری در راستای پایداری محیطزیست و بهبود فعالیت ­های کشاورزی و نیز ارزیابی دیدگاه ساکنین محلی در این زمینه بود که در قالب پروژه بینالمللی منارید در حوزه رزین استان کرمانشاه بهعمل آمد. بر پایه نتایج این پژوهش، کپه کاری، باغ دیم، بندهای سنگ ملاتی و گابیونی و کانال سیل مهمترین پروژه های احداثی بودند.کپه کاری تا حدودی موفقیت آمیز بود، اما قرق نشده بود. تقریبا بخش قابل توجه نهال های غرس شده نیز خشکیده بودند. اقدامات مکانیکی به ویژه کانال (دایک) نیز بهدلیل عدم خطرات سیل، فرسایش و رسوب از تمهیدات لازم برای ساخت برخوردار نبودند و از نظرات ساکنین محلی برای ساخت آن ها استفاده نشده بود. در نهایت مواردی چون مدیریت چرا، اصلاح شخم، کشاورزی پایدار و برنامه ریزی برای منابع آب و جاذبه های گردشگری و حفظ تنوع زیستی از محورهای مهم و منطبق بر اهداف پروژه منارید است که مورد برنامهریزی جامع با قابلیت اجرایی قرار نگرفته بودند. این موارد مهمترین ضرورت های آبخیزداری نوین برای سازگاری با تغییرات اقلیمی، کمترین حد برهم زدن نیمرخ خاک و حفظ رطوبت آن، افزایش بهره وری منابع آب، اصلاح شخم و مدیریت مناسب نهاده های کشاورزی استوار است.

اقدامات آبخیزداری, استان کرمانشاه, اقدامات مکانیکی, اقدامات بیولوژیکی, پروژه منارید