سبیکه روحانی زاده - دانش آموخته کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
محمود لاجوردی - استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
محمدرضا ثروتی - دانشیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
عطاله کاویان - دانشیار گروه مهندسی آبخیزداری،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
عطا صفری - دانشجوی دکتری گروه مهندسی آبخیزداری،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، نویسنده مسول

عملیات اجرایی آبخیزداری اقداماتی هستند که به منظوربهره برداری بهینه از منابع حوزه آبخیز و یا حفاظت و اصلاح منابع طبیعی اجرا می شوند.چنانچه عملکرد این طرح ها به طور مناسب و از جنبه های مختلف فنی و مهندسی مورد ارزیابی قرار گیرد، نتایج حاصله می تواند منجر به یافتن نقاط ضعف و قوت عملیات پیشنهادی و ارائه راهکارهای مناسب در جهت بهبود وضعیت آنها شود.در این تحقیق اقدامات آبخیزداری شامل احداث بند های گابیونی، و پایه بتونی در حوزه آبخیز بالادست سد برنجستانک (استان مازندران) مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور بررسی تاثیر سازه های احداثی بر میزان نگهداشت و کنترل رسوب و به دلیل عدم وجود آمار مشاهداتی هیدرومتری و رسوب سنجی در روش کمی، از روش تجربی EPM استفاده شده است. مقایسه ۴ پارامتر موجود در روش EPM و نیز ضریب شدت فرسایش و میزان فرسایش و رسوب حوزه، در دو دوره قبل و بعد از طرح ، نشان دهنده کاهش رسوب  بعد از اجرای عملیات بوده است. نتایج بدست آمده نشان داد که سازه های اصلاحی می تواند به میزان ۸/۱ درصد باعث کنترل رسوبات وارده به مخزن سد برنجستانک  گردد.پس از ارزیابی کیفی طرح آبخیزداری اجرا شده، امتیاز نهایی ارزیابی طرح  معادل ۵/۷۹ بوده که حاکی از عملکرد خوب طرح می باشد.بطور کلی ، نتایج نشان می دهد که رعایت مسائل فنی در احداث سازه های اصلاحی در منطقه باعث کاهش میزان شیب طبیعی آبراهه ها و تبدیل آن به شیب حد ، تله اندازی رسوبات و همچنین کاهش سرعت رواناب و درنتیجه کاهش فرسایش گردیده است.

سازه های اصلاحی, تله اندازی رسوبات, بند گابیونی, استان مازندران